بیماری گاستروانتریت در کودکان چیست و چگونه درمان می شود؟
دوشنبه 5 تیر 1402 1:15 PM
گاستروانتریت در کودکان
التهاب در معده و روده ها یک بیماری گاستروانتریت در کودکان که سبب اسهال، استفراغ، تهوع و دیگر علامت های ناراحتی گوارشی می شود. در کشورهای صنعتی، رایج ترین دلایل گاستروانتریت در کودکان ویروس ها، باکتری ها توسط مسمومیت غذایی و انگل های روده ای هستند. در ادامه این مقاله بیشتر در مورد این بیماری خواهیم گفت.
- درد شکمی
- اسهال
- تب
- استفراغ
- کم آبی در کودکان جدی تر بوده و سبب به وجود آمدن عوارض سریع تری در نوزادان می شود.
در همه کودکان سالم، عفونت های ویروسی سیستم گوارش معمولا عامل گاستروانتریت خفیف در آن ها هستند. شایع ترین عوامل گاستروانتریت در کودکان از نوع ویروسی شامل روتاویروسها، آدنوویروس ها، انتروویروس ها، آستروویروس ها و نورو ویروس هستند.
روتاویروس ها بیشتر سبب اسهال عفونی در کودکان زیر 5 سال می شوند. همه ویروس های عامل گاستروانتریت در کودکان از راه دست هایی که مدفوع فرد آلوده یا سطوح آلوده به مدفوع را لمس کرده اند منتشر می شوند. به همین علت، کودکان با سن کم که به تازگی در حال یادگیری رعایت بهداشت هستند، بیشتر در معرض ابتلا به نوعی از گاستروانتریت در کودکان قرار دارند.
آن ها امکان دارد پوشک کثیف را لمس کنند، پس از رفتن به دستشویی شستن دست های خود را از یاد ببرند، انگشتان آلوده خود را در دهان شان بگذارند، ناخن های خود را بجوند و یا اسباب بازی هایی که کودکان دیگر با دست های آلوده آن ها را لمس کرده اند را در دهان خود قرار دهند.
والدین و پرستاران کودک هم عامل انتقال بیماری گاستروانتریت در کودکان هستند به خصوص اگر آن ها پس از تعویض پوشک کودک دست های خود را به خوبی با آب و صابون نشویند. به جز این، بزرگسالانی که به بیماری گاستروانتریت دچار هستند خود می توانند عفونت های ویروسی را به کودکان انتقال دهند مخصوصا اگر آن ها غذای کودک را بدون شستن دست ها با آب و صابون درست کنند. بعضب اوقات برخی ویروس ها که باعث گاستروانتریت در کودکان می شوند امکان دارد در آب یا غذا در نواحی با سطح بهداشت پایین پیدا شوند.
علائم گاستروانتریت ویروسی در کودکان
غذایی که به طور صحیح آماده یا نگه داری نشده می تواند مکانی برای رشد باکتری ها باشد و این باکتری ها تولید کننده مواد شیمیایی محرک به نام توکسین ها هستند. چنانچه کودک غذای میکروبی را استفاده کند، نشانه های گاستروانتریت در کودکان در اثر خود باکتری ها یا توکسین های تولید شده به وسیله آن ها به وجود می آیند. به جز این، نوع خاصی از باکتری های مهاجم مثل کامپیلوباکتر، سالمونلا یا ای کلای می توانند سبب اشکال شدید تری از مسمومیت غذایی شوند که نشانه هایی مانند تب بالا، علائم گوارشی شدید و کم آبی بدن را حتی در کودکان سالم و قوی آشکار می کنند.
انگل های روده ای می توانند از راه دست های آلوده، سطوح آلوده به مدفوع مثل اسباب بازی ها و آب و غذای آلوده به کودکان انتقال پیدا می کنند و عاملی برای بیماری گاستروانتریت در کودکان باشند. ژیاردیا لامبلیا انگلی است که باعث ژیاردیازیس می شود، رایج ترین دلیل انگلی گاستروانتریت در کودکان به خصوص آن هایی که در مهد کودک ها نگه داری می شوند، است.
پیشگیری از گاستروانتریت در کودکان
- دو واکسن برای پیشگیری از عفونت روتاویروس به عنوان قسمتی از برنامه واکسیناسیون نوزاد تجویز می‌شود. واکسن‌های فعلی روتاویروس مثل نمونه‌های قبلی، با درماتیت (مشکل جدی روده) همراه نیست. واکسن‌های روتاویروس عفونت‌های روتاویروسی را تا ۶۰٪ تا ۹۰٪ کاهش داده‌اند.
- کودکانی که به اندازه کافی بزرگ شده‌اند باید نحوه صحیح شستن دست‌های خود را آموزش ببینند و از استفاده از غذاهای نگهداری شده به شیوه نامناسب و آب آلوده پرهیز کنند. یک راهکار عمومی خوب این است که غذاهای سرد را سرد و غذاهای گرم را گرم نگه دارید. مواد غذاهایی که برای مصرف خارج می‌شوند باید ظرف یک ساعت مصرف شوند.
- تغذیه با شیر مادر یکی دیگر از شیوه های آسان و مفید برای کمک به جلوگیری از گاستروانتریت در نوزادان است. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند نسبت به نوزادانی که شیر خشک مصرف می‌کنند، به مقدار قابل توجهی کمتر به گاستروانتریت مبتلا می‌شوند.
- والدین می‌توانند با ترغیب فرزندشان به نوشیدن مایعات حتی در مقدار کم و مکرر از بی‌آب شدن بدن آنها پیشگیری کنند.
- نوزادان و کودکان دارای سیستم ایمنی ضعیف نباید خزندگان، پرندگان یا دوزیستان را لمس کنند، چون این حیوانات اغلب باکتری سالمونلا را حمل می‌کنند و عفونت در این کودکان شدیدتر است.
- والدین می‌توانند با اجازه ندادن به کودکان خود به شنا کردن در آب‌های عمومی در زمانی که به اسهال مبتلا هستند، از بیماری‌های تفریحی آبی پیشگیری کنند. باید به صورت دائمی مدفوع کودکانی که پوشک می‌شوند بررسی شود و در جایی پوشک آنها عوض شود که نزدیک به آب نباشد. والدین باید کودکان خود را برای جلوگیری از بلعیدن آب در موقع شنا آموزش دهند.
درمان گاستروانتریت در کودکان
- مایعات و محلول‌های آبرسانی
- گاهی آنتی بیوتیک برای عفونت‌های خاص
- گاهی داروهایی برای محدود کردن استفراغ یا اسهال
اغلب بیمار تنها برای درمان گاستروانتریت نیاز به استراحت در رختخواب و مصرف مایعات مناسب دارد.
زمانی که یک کودک به گاستروانتریت مبتلا می‌شود، والدین باید وضعیت هیدراتاسیون فرزند خود را کنترل کنند. داروهایی که اسهال را متوقف می‌کنند یا آنتی بیوتیک‌ها امکان دارد به آنها داده شود ولی فقط در شرایط خاص و زیر نظر یک پزشک.
گردآوری: بخش کودکان بیتوته
