پرسش: اینکه در قرآن آمده خداوند نور آسمان‌ها و زمین است یعنی چه؟

#قرآنی
پرسش: اینکه در قرآن آمده خداوند نور آسمان‌ها و زمین است یعنی چه؟
پاسخ:بر اساس آیه شریفه «لَیسَ کَمِثْلِهِ شَیءٌ» خداوند شبیه مخلوقاتش نیست و برتر از آن است که بخواهد همچون نور خورشید یا نورهای مصنوعی باشد. برای تبیین آیه مبارکه سوره نور بهترین تبیین حدیثی که از وجود امام رضا (علیه‌السلام) صادر شده که قالب مفسیرین هم با تأسی به آن، آیه را تفسیر کرده‌اند: عباس بن هلال گوید: از امام رضا (علیه‌السلام) درباره «الله نور السموات و الارض» را پرسیدم، فرمود: یعنی هادی اهل آسمان است و هادی اهل زمین. و در روایت بَرقی گفته: هدایت کرد هر که را در آسمان است و هدایت کرد هر که را در زمین است.
غالب مفسرین سنی و شیعه مراد از «نور» در آیه «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» را به معنای «هدایت» و «تدبیر» تفسیر کرده‌اند. در این خصوص، ابن جریر طبری، از برجسته‌ترین مفسران اهل سنت، «نور» را به معنای هدایت‌گر اهل آسمان‌ها و زمین گزارش کرده است. البته طبری این‌گونه تفسیر را به نقل از دیگر مفسران بیان می‌دارد و خود در ادامه، قول دیگری در معنای عبارت نور مطرح می‌کند. به باور او، منظور از نور در آیه، «مدبر آسمان‌ها و زمین» است.
علامه طباطبایی، مفسر بزرگ شیعه، در بیان معنای واژه «نور» می‌نویسد: نور چیزی است که خود برای ما روشن است و هر چیزی دیگری را (که قابل دیدن باشد) روشن می‌کند.علامه در ادامه مراد از نور را خدا می‌داند؛ نور عامی که هر چیزی از آن نور می‌گیرد و روشن می‌شود و این نور، مساوی با وجود هر چیزی بوده و ظهور این نور در نفس خدا و برای غیرش است و این معنای رحمت عام است.
طبری، در جامع البیان به نقل از ابن عباس، زجاج و مجاهد، نور را اداره‌کننده امور آسمان‌ها و زمین گزارش می‌کند.
شیخ طوسی از مفسران شیعه در کتاب التبیان به نقل از ابن عباس و انس ابن مالک منظور از «نور» را هدایت‌گر اهل آسمان‌ها و زمین به آنچه مصلحت آنهاست تعبیر کرده است.
فخر رازی، مفسر سنی مذهب، به جهت سببیت نور برای ظهور اشیاء و اتحاد کلمه نور و هدایت در این معنا، منظور از نور در این آیه را هدایت الهی می‌داند. بر این اساس منظور از «اللَّهُ نُورُ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضِ» همان «الله ذُو نُور السَمَواتِ وَ الْارْضِ» است و معنایی آن «الله هَادِی السَمَواتِ وَ الْارْضِ» خواهد بود.