چرا تست MBTI (مایرز بریگز) پرکاربردترین ابزار شخصیت‌شناسی دنیاست؟
جمعه 12 شهریور 1400 2:14 PM
مهرداد قربانی
۱۰ شهریور ۱۴۰۰
آیا تا به حال در شبکه‌های اجتماعی یا حتی در دنیای واقعی با شخصی برخورد داشته‌اید که خود را با عناوینی مثل (INTJ) یا (ESTP) توصیف کند و به این مسأله فکر کرده باشید که این حروف اختصاری چه معنایی می‌توانند داشته باشند؟ در واقع آنچه این افراد به آن اشاره می‌کنند تیپ شخصیتی آنها بر اساس شاخص مایرز بریگز (MBTI) است.
آزمون شخصیت مایرز بریگز یک فهرست شانزده‌گانه از تیپ‌های شخصیتی است که به صورت خود گزارشی توسط فرد تکمیل می‌شود و برای شناسایی نوع شخصیت، نقاط قوت و ضعف و علایق و گرایشات فرد استفاده می‌شودد. این پرسشنامه توسط ایزابل مایرز و مادرش کاترین بریگز و بر اساس تحقیقات آنها روی نظریه تیپ‌های شخصیتی کارل یونگ طراحی شده است. امروزه آزمون شخصیت (MBTI) یکی از پرکاربردترین آزمون‌های روان‌شناختی در سطح جهان است.
در ادامه‌ی این مقاله از دیجی‌کالا مگ ما به معرفی و ارزیابی آزمون شخصیت مایرز بریگز (MBTI) می‌پردازیم. سپس شاخص‌های سنجش شخصیت این آزمون و تیپ‌های شخصی مختلف را با هم بررسی می‌کنیم. همراه ما باشید.
هم ایزابل مایرز و هم کاترین بریگز هر دو شیفته‌ی نظریه‌ی تیپ‌های شخصیتی یونگ بودند و طی مطالعات خود روی آن به این نتیجه رسیدند که این نظریه می‌تواند کاربردهای زیادی در دنیای واقعی داشته باشد. در طول جنگ جهانی دوم، آنها تحقیق و توسعه‌ی شاخصی را آغاز کردند که می‌توانست برای درک تفاوت‌های فردی انسان‌ها استفاده شود.
مایرز و بریگز با کمک به دیگران برای درک بهتر خودشان، قادر بودند به افراد کمک کنند تا مشاغلی را انتخاب کنند که مناسب تیپ شخصیتی آنها باشد و در نتیجه زندگی سالم‌تر و شادتری را تجربه کنند.
مایرز اولین نسخه‌ی عمومی آزمون خود را در دهه ۱۹۴۰ طراحی کرد و سپس به همراه مادرش ارزیابی این آزمون را بر روی دوستان و خانواده‌اشان آغاز کردند. توسعه‌ی کامل این آزمون اما تا دو دهه بعد از آن تاریخ ادامه داشت.
بر اساس پاسخ‌های شما به سؤالات موجود در این آزمون، شخصیت شما در قالب یکی از ۱۶ تیپ شخصیتی موجود در پاسخ‌نامه‌ی این آزمون قرار می‌گیرد. هدف این آزمون این است که برای پاسخ‌دهندگان این امکان را فراهم کند تا بیشتر درباره‌ی شخصیت خود از جمله علاقه‌اشان، نقاط قوت و ضعفشان، استعدادهای شغلی و وضعیت سازگاری‌اشان با افراد دیگر کاوش کنند و در نهایت سطح خودآگاهی و خودشناسی خود را ارتقا دهند.
در تفسیر نتایج این آزمون از هیچ نوع شخصیتی، به‌عنوان «بهترین» تیپ شخصیتی یا شخصیت «برتر» یاد نشده است.
این آزمون ابزاری نیست که به وسیله‌ی آن بتوان اختلالات عملکردی یا ناهنجاری‌های روانی را تشخیص داد. بلکه، هدف آن این است که به شما کمک کند تا اطلاعات بیشتری درباره‌ی خودتان کسب کنید.
پرسشنامه‌ی این آزمون بر مبنای چهار شاخص مختلف زیر و نسبت آنها به یکدیگر تشکیل شده است.
محور دوگانه‌ی برونگرایی/درون‌گرایی اولین بار توسط یونگ در نظریه‌ی تیپ‌های شخصیتی به‌عنوان روشی برای توصیف نحوه‌ی پاسخ‌گویی و تعامل افراد با جهان پیرامون آنها بررسی شد. اگرچه این اصطلاحات برای اکثر مردم آشنا است، اما نحوه‌ی استفاده از آنها در آزمون (MBTI) تا حدودی با استفاده‌ی رایج و عمومی آنها متفاوت است.
افراد برون‌گرا به دنیای «بیرون» از خود گرایش دارند و غالبا افرادی عمل‌گرا هستند که از تعاملات اجتماعی مکرر لذت می‌برند و پس از گذراندن وقت و تعامل با افراد دیگر احساس نشاط و انرژی می‌کنند. افراد درون‌گرا به دنیای «درون» خود گرایش دارند و غالبا افرادی انتزاعی و متفکر هستند که از تعاملات اجتماعی عمیق و معنادار لذت می‌برند و بعد از گذراندن وقت در خلوت و تنهایی خودشان احساس می‌کنند که دوباره شارژ شده‌اند و توانایی انجام فعالیت‌های اجتماعی و کاری را دارند.
همه‌ی ما تا حدودی هم دارای صفات برونگرایی هستیم هم ویژگی‌های درون‌گرایی، اما بیشتر ما معمولا به یک طرف نمودار گرایش و تمایل بیشتری داریم که همین مسأله تیپ قالب ما را مشخص می‌کند.
این شاخص به بررسی نحوه‌ی جمع‌آوری اطلاعات افراد از جهان اطراف می‌پردازد. درست مانند برونگرایی و درون‌گرایی، همه‌ی افراد بسته به موقعیت، گاهی با دنیای پیرامون به صورت حسی برخورد می‌کنند، گاهی شهودی. در آزمون (MBTI)، افراد بر اساس ویژگی‌های غالبشان، فقط در یکی از دو حالت جای می‌گیرند.
افراد حسی علاقه‌ی زیادی به واقعیات دارند، به ویژه آن چیزهایی که می‌توانند آنها را از طریق حواس خود حس کنند و راجع به آنها بیاموزند. آنها تمایل دارند روی حقایق و جزئیات تمرکز کنند و از تجربیات عملی لذت می‌برند. افراد شهودی به چیزهایی مانند الگوها و برداشت شخصی خود بیشتر اهمیت می‌دهند. آنها از تفکر درباره‌ی اتفاقات پیش رو و نظریه‌های انتزاعی لذت می‌برند.
این شاخص، نحوه‌ی برخورد و تعامل افراد را با جهان خارج بررسی می‌کند. کسانی که به سمت «قضاوتگری» متمایل هستند تصمیمات مستحکم و ساختارمند را ترجیح می‌دهند، اما افرادی که به سمت «مشاهده‌گری» نزدیک‌ترند، افرادی گشوده‌تر، انعطاف‌پذیرتر و سازگارتر هستند. این دو گرایش با شاخص‌های دیگر آزمون در تعامل هستند.
به یاد داشته باشید، همه‌ی افراد حداقل مدتی را صرف اقدامات برون‌گرایانه می‌کنند. مقیاس قضاوتگری/مشاهده‌گری به شما کمک می‌کند تا متوجه شوید که هنگام دریافت اطلاعات جدید و هنگام تصمیم‌گیری به چه شکلی رفتاری می‌کنید.
این شاخص به نحوه‌ی تصمیم‌گیری افراد بر اساس اطلاعاتی که از عملکردهای حسی یا شهودی خود جمع‌آوری کرده‌اند، می‌پردازد. افرادی که تفکر را ترجیح می‌دهند تأکید بیشتری بر حقایق و داده‌های عینی دارند.
آنها در هنگام تفکر و فرایند تصمیم‌گیری، افرادی با ثابت، منطقی و بدون سوگیری هستند. اما افراد احساسی در هنگام اتخاذ تصمیمات و نتیجه‌گیری بیشتر به عواطف و احساسات خود توجه می‌کنند.
در تفسیر نتایج این آزمون هر تیپ شخصیتی با یک کد چهار حرفی بر مبنای شاخص‌های فوق مشخص می‌شود.
درون‌گرا – حسی – منطقی – قضاوتی
شخصیتی آرام و جدی که به واسطه‌ی دقت بالا و قابل اطمینان بودنش مراتب موفقیت را به سرعت طی می‌کند. او همچنین فردی عمل‌گرا، واقع‌بین و مسؤولیت‌پذیر است. همیشه منطقی تصمیم می‌گیرد که چه کاری را باید انجام دهد و بدون توجه به عوامل حواس‌پرتی به طور پیوسته در راستای آن هدف تلاش می‌کند. از نظم و ترتیب دادن به همه چیز لذت می‌برد؛ مثل محل کار، خانه و زندگی. این افراد همچنین برای سنت‌ها و وفاداری به آنها ارزش زیادی قائل هستند.
درون‌گرا – حسی – احساسی – قضاوتی
شخصیتی آرام، دوستانه، مسؤولیت‌پذیر و وظیفه‌شناس. فردی متعهد و ثابت‌قدم در انجام تعهدات خود. بسیار با دقت. شخصیتی وفادار و ملاحظه‌گر که به جزئیات رفتاری و گفتاری همه اطرافیانش توجه می‌کند و چیزهایی را که برای آنها مهم است به خاطر می‌سپرد و به احساس طرف مقابل احترام می‌گذارد. این افراد عاشق این هستند که محیطی منظم و هماهنگ در محل کار و منزل خود ایجاد کنند.
درون‌گرا – شهودی – احساسی – قضاوتی
این افراد در تمام ایده‌ها و افکارشان، روابط و دارایی‌های مادی‌اشان به دنبال معنا و نوعی ارتباط درونی هستند. آنها همیشه به دنبال این مسأله هستند که بفهمند چه چیزی باعث ایجاد انگیزه در دیگران می‌شود و می‌توان گفت نسبت به دیگران عموما بصیرت عمیقی دارند. آنها افرادی وظیفه‌شناس هستند که به ارزش‌های خود متعهد هستند. آنها همیشه می‌توانند یک راه‌حل عالی برای تأمین منافع جمع پیدا کنند. این افراد همچنین در اجرای اهداف و چشم‌اندازهای خود بسیار منظم و قاطع هستند.
درون‌گرا – شهودی – منطقی – قضاوتی
صاحب ایده‌هایی اصیل و انگیزه‌ای عالی برای اجرای آن ایده‌ها و دستیابی به اهدافشان. این افراد به‌راحتی الگوی پنهان در رویدادهای مختلف را کشف می‌کنند و می‌توانند یک چشم‌انداز طولانی‌مدت برای اهداف خود خلق کنند. آنها وقتی که به چیزی متعهد شدند، آن کار را به بهترین نحو ممکن سازماندهی می‌کنند و تا رسیدن به نتیجه آن را ادامه می‌دهند. شخصیتی شکاک و مستقل، دارای استانداردهای بالای مربوط به شایستگی و عملکرد، هم درباره‌ی خودشان و هم دیگران.
درون‌گرا – حسی – منطقی – ادراکی
افرادی پرتحمل و انعطاف‌پذیر. آنها ناظرانی بی سر و صدا هستند و تا زمانی که مشکلی پیش نیامده به چشم نمی‌آیند، اما در صورت بروز مشکل به‌سرعتن برای یافتن راه‌حلی قابل اجرا اقدام می‌کنند. نحوه‌ی عملکرد همه‌چیز را به سادگی تجزیه و تحلیل می‌کنند و به‌راحتی می‌توانند حجم زیادی از داده‌ها را برای یافتن هسته اصلی مشکلات کاوش کنند. به روابط علت و معلولی و سازماندهی اطلاعات با استفاده از اصول منطقی و بهره‌وری علاقه‌مند هستند.
درون‌گرا – حسی – احساسی – ادراکی
شخصیتی آرام، حساس و مهربان با رفتاری کاملا دوستانه. این افراد با تمام وجود از لحظه حال لذت می‌برند؛ از آنچه که در اطراف آنها در جریان است. آنها دوست دارند فضای خاص خودشان را داشته باشند و با چهارچوب زمانی خاص خودشان کار کنند. این افراد به ارزش‌هایشان و همین‌طور افرادی که برای آنها مهم هستند، همیشه وفادار و متعهد می‌مانند. از اختلافات و درگیری‌ها بیزارند و دوست ندارند کسی عقاید یا ارزش‌های آنها را به دیگران تحمیل کند.
درون‌گرا – شهودی – احساسی – ادراکی
افرادی آرمان‌گرا که به ارزش‌های خود و افرادی که برای آنها مهم هستند، عمیقا وفادار هستند. این افراد دوست دارند همه‌ی ابعاد زندگی‌اشان متناسب و منطبق با ارزش‌هایشان باشد. شخصیتی کنجکاو که سریع همه‌چیز را مشاهده و بررسی می‌کند و می‌تواند کاتالیزوری قوی برای اجرای ایده‌ها باشد. این افراد به دنبال درک همه‌ی انسان‌ها هستند و سعی می‌کنند به آنها کمک کنند تا از توانایی‌های بالقوه خود استفاده کنند. و در پایان شخصیتی سازگار، انعطاف‌پذیر و گشوده، مگر اینکه تهدیدی را حس کند.
درون‌گرا – شهودی – منطقی – ادراکی
این افراد به دنبال ارائه‌ی توضیحات منطقی برای همه چیزهایی هستند که به آنها علاقه دارند. دارای ذهنیتی انتزاعی که بیشتر به ایده‌ها علاقه دارند تا به اقدامات عملی و تعاملات اجتماعی. افرادی آرام، صبور، انعطاف‌پذیر و سازگار. این افراد همچنین دارای توانایی غیرمعمولی برای تمرکز عمیق با هدف حل مشکلات در حوز‌ه‌ی دلخواه خود دارند. شخصیتی شکاک، گاهی انتقادی اما همیشه تحلیلی.
برون‌گرا – حسی – منطقی – ادراکی
شخصیتی انعطاف‌پذیر و بردبار با رویکردی عمل‌گرا و متمرکز بر نتایج فوری. نظریه‌ها و توضیحات مفهومی آنها را خسته می‌کند و غالبا تمایل دارند که برای حل مشکلات به صورت عملی و با انرژی فراوان اقدام کنند. همیشه روی مفهوم اینجا و اکنون تمرکز دارند و افرادی خودجوش محسوب می‌شوند که از هر لحظه‌ای که می‌توانند با دیگران تعامل داشته باشند لذت می‌برند. این افراد از لذات و دارایی‌های دنیوی هم لذت می‌برند و از طریق انجام دادن امور، مسائل را بهتر یاد بگیرید.
برون‌گرا – حسی – احساسی – ادراکی
رفتاری دوستانه، پذیرا و اجتماعی. عاشقان پرشور زندگی، مردم و لذت‌های مادی. از همکاری با دیگران برای رسیدن به نتیجه لذت می‌برند. آنها به کارشان و مسائل کاری رویکردی واقع‌بینانه و عقلانی دارند با این حال کار کردن با آنها بسیار سرگرم‌کننده است. افرادی انعطاف‌پذیر و خودجوش که به‌راحتی با افراد و محیط‌های جدید سازگار می‌شوند. آنها با تجربه کردن عملی امور مختلف به کمک افراد دیگر، بهتر می‌آموزند.
برون‌گرا – شهودی – احساسی – ادراکی
افرادی بسیار مشتاق و خیال‌پرداز. آنها زندگی را سرشار از فرصت‌های مختلف می‌بینند. این افراد خیلی سریع بین رویدادها و اطلاعاتشان ارتباط برقرار می‌کنند و با اطمینان بر اساس الگوهایی که مشاهده می‌کنند، در مسیرشان پیش می‌روند. آنها به‌شدت نیاز به تأیید دیگران دارند و در مقابل به‌راحتی از دیگران قدردانی و حمایت می‌کنند. شخصیتی خودجوش و انعطاف‌پذیر که اغلب به ابتکارات آنی و تسلط کلامی خود متکی است.
برون‌گرا – شهودی – منطقی – ادراکی
شخصیتی سریع، مبتکر، پرانگیزه، هوشیار و صریح. درباره‌ی حل مشکلات جدید و چالش‌برانگیز فردی خلاق است. در خلق طرح‌های مفهومی و تجزیه و تحلیل استراتژیک آنها مهارت دارد. درباره‌ی درک دیگران توانایی خیلی خوبی دارد. روش‌های متداول و معمولی برای آنها کسل‌کننده است و به ندرت یک کار را به صورت متوالی به یک شیوه انجام می‌دهند. ضمنا آنها همیشه علایق جدیدی برای خود پیدا می‌کنند.
برون‌گرا – حسی – منطقی– قضاوتی
شخصیتی عمل‌گرا، واقع‌بین، عقلانی، قاطع و سریع در اجرای تصمیمات. استاد سازماندهی پروژه‌ها و افراد با هدف انجام اصولی کارها که همیشه روی دستیابی به کارآمدترین روش ممکن تمرکز دارد. به جزئیات روتین دقت می‌کند و آنها را در امور مختلف رعایت می‌کند. این افراد مجموعه مشخصی از استانداردهای منطقی دارند که به طور سیستماتیک آنها را دنبال می‌کنند و از دیگران هم انتظار دارند که آنها را رعایت کنند. این گروه شخصیتی همچنین در اجرای برنامه‌های خود قوی عمل می‌کنند.
برون‌گرا – حسی – احساسی – قضاوتی
افرادی خونگرم، وظیفه‌شناس با روحیه همکاری عالی. این گروه همیشه به دنبال هماهنگی در محیط اطراف خود هستند و با عزم و اراده برای ایجاد آن تلاش می‌کنند. آنها دوست دارند برای انجام دقیق و به موقع کارها با دیگران همکاری مفید داشته باشند. افرادی وفادار که حتی در کوچک‌ترین مسائل هم به ارزش‌ها و اصول خود پایبند هستند. همیشه توجه دارند که دیگران در زندگی روزمره خود به چه چیزهایی نیاز دارند و سعی می‌کنند که نیازهای افراد را برای آنها تأمین کنند. آنها دوست دارند به خاطر آنچه که هستند و به خاطر آنچه که در آن مشارکت می‌کنند، از آنها قدردانی شود.
برون‌گرا – شهودی – احساسی – قضاوتی
شخصیتی خونگرم، همدل، پاسخگو و مسؤولیت‌پذیر که به احساسات، نیازها و وضعیت روحی دیگران توجه زیادی دارد. در همه‌ی افراد پتانسیلی برای پیشرفت پیدا می‌کند و دوست دارد به دیگران کمک کند تا پتانسیل خود را شکوفا کنند. این افراد همچنین می‌توانند به‌عنوان یک کاتالیزور قوی برای رشد فردی و گروهی عمل کنند. آنها افرادی وفادار هستند که به ستایش و انتقاد دیگران همیشه بازخورد مثبت ارائه می‌دهند. شخصیتی اجتماعی و رهبری الهام‌بخش برای یک کار گروهی.
برون‌گرا – شهودی – منطقی – قضاوتی
شخصیتی صریح و قاطع که رهبری را به آسانی بر عهده بگیرد. به سرعت رویه‌ها و سیاست‌های غیرمنطقی و ناکارآمد را تشخیص می‌دهد و سیستم‌های جامع و پیچیده‌ای را برای حل مشکلات سازمانی ایجاد و پیاده‌سازی می‌کند. از برنامه‌ریزی‌های بلندمدت و هدف‌گذاری لذت می‌برد. همیشه اطلاعاتش به روز است و از گسترش دانش خود و انتقال آن به دیگران لذت می‌برد. این افراد در ارائه‌ی ایده‌های خود بسیار قوی عمل می‌کنند.
آزمون شخصیت مایرز بریگز می‌تواند بینش و اطلاعات زیادی درباره‌ی شخصیت شما ارائه بدهد و احتمالا به همین دلیل است که این آزمون در سرتاسر دنیا محبوبیت بسیاری دارد. حتی بدون تکمیل پرسشنامه‌ی اصلی، احتمالا تنها با مطالعه ویژگی‌های شخصیتی این آزمون می‌توانید وجود برخی از این گرایش‌ها را در خودتان تشخیص دهید.
طبق اعلام رسمی بنیاد مایرز و بریگز، این مسأله مهم است که به خاطر داشته باشید همه‌ی تیپ‌های شخصیتی ارائه شده در این آزمون با هم برابر بوده و هر یک دارای ارزش‌های منحصربه‌فرد خودش است.
به‌عنوان مثال، هنگام کار در موقعیت‌های گروهی در مدرسه یا محل کار، شناخت نقاط قوت خود و درک نقاط قوت دیگران می‌تواند بسیار مفید باشد. وقتی که در حال تکمیل یک پروژه به همراه سایر اعضای گروه هستید، ممکن است متوجه شوید که برخی از اعضای گروه در انجام اقدامات خاصی مهارت و استعداد بیشتری دارند. با تشخیص این تفاوت‌ها، سرپرست گروه می‌تواند وظایف را بین اعضای گروه بهتر تقسیم کند که این مسأله دستیابی به نتیجه‌ی کلی را بسیار سریع‌تر و با کیفیت‌تر می‌کند.
اول اینکه (MBTI) در واقع یک «آزمون» نیست چون هیچ پاسخ درست یا غلطی در آن وجود ندارد و هیچ گزینه‌ای نسبت به گزینه دیگر برتری ندارد. هدف این آزمون همچنین ارزیابی سلامت روان یا ارائه‌ی هر نوع تشخیص درمانی هم نیست.
علاوه بر این برخلاف بسیاری از انواع دیگر آزمون‌های روان‌شناختی، نتایج شما با هیچ نوع هنجاری مقایسه نمی‌شود. در واقع به جای مقایسه نمره‌ی خودتان با نتایج سایر افراد، هدف از این آزمون ارائه اطلاعات بیشتر درباره‌ی شخصیت منحصربه‌فرد خودتان است.
بر اساس اعلام بنیاد مایرز و بریگز، آزمون (MBTI) تمام استانداردهای جهانی در خصوص قابلیت اطمینان و اعتبار علمی لازم از سوی مجامع نظارت‌کننده را دارا است. با این حال، برخی از مطالعات هم نشان داده‌اند که قابلیت اطمینان و اعتبار این آزمون به اندازه‌ی کافی نیست.
همچنین برخی مطالعات نشان داده است که بین ۴۰ تا ۷۵ درصد از پاسخ‌دهندگان پس از تکمیل پرسشنامه برای بار دوم، نتیجه‌ی متفاوتی دریافت می‌کنند.
از آنجا که استفاده از آزمون شخصیت مایرز بریگز نسبتا آسان است، این آزمون امروزه به یکی از محبوب‌ترین ابزارهای روان‌شناسی در سرتاسر دنیا تبدیل شده است و تقریبا دوازده میلیون بزرگ‌سال آمریکایی هر ساله این آزمون را انجام می‌دهند.
با توجه این که نسخه‌های متنوع و زیادی از آزمون (MBTI) به صورت آنلاین برای استفاده موجود است، باید در نظر داشت که هر یک از پرسشنامه‌های غیررسمی که ممکن است در اینترنت پیدا کنید تنها شباهتی تقریبی به پرسشنامه اصلی آزمون دارد.
آزمون اصلی و استاندارد (MBTI) باید توسط یک متخصص آموزش دیده و واجد شرایط انجام شود. در حال حاضر، این پرسشنامه استاندارد را می‌توان به صورت آنلاین از طریق ناشر رسمی آزمون تهیه کرد که شامل دریافت تفسیر حرفه‌ای نتایج هم می‌شود.
