پیام های انسان ساز قرآن

پيام‌هاى انسان‌ساز قرآن

قرآن، كتابي است كه مردم را به سلامتي، صلح و سازش دعوت و هدايت مي‌كند و آنها را از تاريكي‌ها خارج و وارد نور مي‌كند.

آيات قرآن در همه ابعاد نور است؛ در توحيد و معرفت خداوند، سخني كه در قرآن مجيد است در هيچ كتابي وجود ندارد.

آياتي، مثل ﴿تَعالَوْا إِلى‏ كَلِمَةٍ سَواءٍ بَيْنَنا وَ بَيْنَكُمْ أَلّا نَعْبُدَ إِلّا اللهَ وَ لا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئاً﴾[1] همه‌اش انسان‌ساز است. مقاصد حقيقي بشر، هويت و آزادي حقيقي او همه در آيات قرآن مجيد است.

اخلاقياتي هم كه در قرآن مجيد است، مانند ﴿وَ عِبادُ الرَّحْمنِ الَّذينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْناً﴾[2] نيز همه نور است. بايد اين آيات را تلاوت و تأمل كنيم و نورانيت اين آيات را در خودمان حفظ كنيم.

پيام‌ها و اعلاميه‌هاي قرآن به‌تمام دنيا، پيام‌هاي زنده و والايي است:

﴿يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَ أُنْثى‏ وَ جَعَلْناكُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللّٰهِ أَتْقاكُم‏﴾[3]

همه برنامه‌هايي كه در قرآن است؛ راجع به سياست، اقتصاد، اجتماع و اخوت و برادري، برنامه‌هايي انسان‌ساز است كه بايد هميشه در زندگي مسلمانان ظهور داشته باشد.

قرآن پر است از آياتي كه راجع به دنيا، معيشت مردم، روابط آنها با يكديگر، روابط زن و مرد و روابط حاكم و محكوم پيام دارد.

شما آياتي، مثل ﴿إِنَّ اللهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ وَإِيتَاءِ ذِي الْقُرْبَى وَيَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنكَرِ وَالْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ﴾[4] را بخوانيد و در آن تأمل كنيد.

دنيا، آيه شريفه ﴿الَّذِينَ يُنفِقُونَ فِي السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ وَ اللّٰهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ﴾[5] را ببيند.

﴿وَلَاتَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ﴾[6] را بخوانيد و ببينيد قرآن به چه افكار بلندي دستور مي‌دهد.

از آيات اخلاقي قرآن، آيه ﴿وَقَضَى رَبُّكَ أَلَّاتَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَ بِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَاناً إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا كَرِيماً﴾[7] را ملاحظه كنيد و ببينيد در مقام احترام به پدر و مادر چه دستوراتي داده است.

[1]. آل عمران، 64. «بياييد به‌سوى سخنى كه ميان ما و شما يكسان است كه جز خداوند يگانه را نپرستيم و چيزى را همتاى او قرار ندهيم».

[2]. فرقان، 63. «بندگان (خاص خداوند) رحمان، كسانى هستند كه با آرامش و بى‏تكبّر بر زمين راه مى‏روند».

[3]. حجرات، 13. «اى مردم! ما شما را از يك مرد و زن آفريديم و شما را تيره‏ها و قبيله‏ها قرار داديم تا يكديگر را بشناسيد (اينها ملاك امتياز نيست،) گرامى‏ترين شما نزد خداوند با تقواترين شماست».

[4]. نحل، 90. «خداوند به عدل و احسان و بخشش به نزديكان فرمان مى‏دهد و از فحشا و منكر و ستم، نهى مى‏كند؛ خداوند به شما اندرز مى‏دهد، شايد متذكّر شويد!».

[5]. آل عمران، 134. «همان‌ها كه در توانگرى و تنگدستى، انفاق مى‏كنند و خشم خود را فرو مى‏برند و از خطاى مردم درمى‏گذرند و خدا نيكوكاران را دوست دارد».

[6]. فصلت، 34. «هرگز نيكى و بدى يكسان نيست بدى را با نيكى دفع كن، ناگاه (خواهى ديد) همان كس كه ميان تو و او دشمنى است، گويى دوستى گرم و صميمى است!».

[7]. اسراء، 23. «و پروردگارت فرمان داده: جز او را نپرستيد! و به پدر و مادر نيكى كنيد! هرگاه يكى از آن دو، يا هر دوى آنها، نزد تو به سن پيرى رسند، كمترين اهانتى به آنها روا مدار! و بر آنها فرياد مزن! و گفتار لطيف و سنجيده و بزرگوارانه به آنها بگو!