ماه رمضان ، بهار دعا برای امام زمان ( عج)
چهارشنبه 17 اردیبهشت 1399 12:11 AM
ماه رمضان، بهار دعا برای امام زمان
در این ماه عزیز، راز و نیاز با خداوند بیشتر شده، دعا ها رونق خاصی می یابند در هیچ یک از ماه های سال، این همه سفارش به دعا کردن نشده است. در ادعیة این ماه به طور ویژه به امام زمان رحمه الله عنایت شده است و در چندین مورد، یاد، نام و دعای برای حضرت مهدی رحمه الله به چشم می خورد؛ آنچه در این ادعیه، نمایان است، آرزو ها و خواسته هایی است که تا به حال، جامعة بشری به خود ندیده، فقط در عصر ظهور به آنها خواهد رسید؛ بنابراین خواندن این دعا ها و درخواست محتوای آن به گونه ای طلب نزدیک تر شدن زمان ظهور است؛ به زبان دیگر، خلاصة این دعاها، این است: «اللَّهُمَّ عَجِّلْ لِوَلِیک الْفَرَج».
در این نوشته، ابتدا نگاهی کوتاه به بعضی از این دعا ها داشته، سپس برخی از فرازهای ادعیه را با ویژگی های حکومت حضرت مهدی رحمه الله و نشانه های عصر سبز ظهور مقایسه می کنیم.
اهم این دعا ها عبارتند از:
یکی از ادعیة وارد شده در تمامی شب های این ماه مبارک، دعای شریف افتتاح است، مرحوم علامة مجلسی رحمه الله این دعا را در جلد بیست و چهارم بحارالانوار آورده، آن را منسوب به امام زمان علیه السلام دانسته است.
بخش آخر این دعا، مربوط به حضرت حجت علیه السلام است که با عبارت «;اللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلَی وَلِی أَمْرِک الْقَائِمِ الْمُؤَمَّلِ»; شروع می شود؛ این فقرات را در سه قسمت بررسی می نماییم:
قسمت اول: بیشتر عبارت های این بخش، دعا برای حضرت حجت علیه السلام می باشد که با عبارت «;اللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلَی وَلِی أَمْرِک الْقَائِمِ الْمُؤَمَّلِ وَ الْعَدْلِ الْمُنْتَظَر»; شروع می شود.
قسمت دوم: این قسمت از دعا توصیفی از عصر ظهور (و اشتیاق دعا کننده برای درک آن) است که در قالب دعا، بیان شده است و با این جمله، آغاز می شود: «;اللَّهُمَّ إِنَّا نَرْغَبُ إِلَیک فِی دَوْلَة کریمة».
قسمت سوم: بیان خلاصه ای از مشکلات عصر غیبت و استغاثه برای ظهور است.
یکی دیگر از اعمال مشترکة این ماه، دعایی است که بعد از نماز ها خوانده می شود؛ این دعا از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله رسیده است، دعایی که بیش از هزار سال، بهترین بندگان خدا در بهترین ماه ها، یعنی ماه رمضان؛ در بهترین اوقات اجابت دعاها، یعنی بعد از نماز ها و در بهترین حالات، یعنی در حالت روزه می خوانند؛ ولی این دعا تا به حال، اجابت نشده است.
این دعا، تبیین جامعه ای ایده آل است که همیشه بشر به دنبال آن بوده است و با وجود گذر زمانی طولانی، خود چنین موقعیتی را درک نکرده است؛ چنین جامعه ای، آرزوی همة پیامبران و رسولان، انسان های صالح و اولیا ءالله بوده است؛ پیامبران و ائمه علیهم السلام برای تحقق آن تلاش کردند و جان خود را فدا نموند، ولی به علل مختلفی محقق نشد؛ ما (شیعیان) معتقدیم، این دعا به طور کامل، فقط یک مصداق اجابت دارد و فقط جامعة دربردارندة این ویژگی ها، جامعة مهدوی خواهد بود.
در این قسمت به بررسی برخی از خواسته های مطرح شده، در این ادعیه همچنین به بررسی روایاتی دربارة اجابت آن خواسته ها در حکومت حضرت مهدی رحمه الله می پردازیم؛
یکی از خواسته ها و ویژگی های مشترک در ادعیه و حکومت حضرت مهدی رحمه الله عدالت فراگیر و ریشه کن شدن هر گونه ظلم و ستم است؛ در دعای افتتاح از امام زمان رحمه الله به جای «عادل» تعبیر به «عدل» شده است: «اللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلَی وَلِی أَمْرِک الْقَائِمِ الْمُؤَمَّلِ وَ الْعَدْلِ الْمُنْتَظَرِ» این تعبیر، نهایت عدالت محوری و دادگستری حضرت را می رساند همچنین خواسته هایی مثل بی نیازی فقرا، سیری گرسنگان، پوشش برهنگان و.. . فقط در سایة اهتزاز پرچم چنین عدالتی، محقق خواهد شد.
حضرت، حکومت را به گونه ای سازماندهی می کند و مردم را به گونه ای تربیت می نماید که دیگر، واژة ستم از ذهن ها رخت بر می بندد و به تعبیر روایات، دیگر کسی به دیگری ستم نمی کند حتی حیوانات نیز دست از تجاوز بر می دارند و گوسفند، همنشین گرگ می شود.
ام سلمه می گوید: پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: «مهدی رحمه الله چنان عدالتی در جامعه برپا می کند که زندگان، آرزو می کنند، کاش مردگانشان زنده بودند و از آن عدالت، بهره مند می شدند».
نیز امام صادق علیه السلام می فرماید: «به خدا سوگند! به طور حتم، عدالت مهدی رحمه الله درون خانه ها و اتاق هایشان نفوذ می کند، چنان که سرما و گرما در آن وارد می شود».
در دعای افتتاح چنین آمده است:
« أَیدْهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ ـ اللَّهُمَّ أَعِزَّهُ ـ وَ انْصُرْهُ ـ وَ انْصُرْهُ نَصْراً عَزِیزاً ـ وَ اجْعَلْ لَهُ مِنْ لَدُنْک سُلْطَاناً نَصِیراً».
در این عبارت ها یاری و عنایت ویژة الهی برای امام زمان علیه السلام و حکومت جهانی ایشان، خواسته شده است؛ هرگاه خداوند بخواهد به کسی نصرت و عزت ببخشد، چنان می کند که بر دل ها حکومت کند و دوست و دشمن، پذیرای او باشند.
حضرت علی علیه السلام می فرمایند:«.. . خداوند،حضرت مهدی علیه السلام را با فرشتگان،جن و شیعیان مخلص یاری می کند».
رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرماید: «شما را به مهدی، بشارت می دهم.. . که ساکنان آسمان و زمین از خلافت و فرمانروایی او خشنودند».
یکی دیگر از دعاها، درخواست نشاط و سرور برای مردگان بود: «اللَّهُمَّ أَدْخِلْ عَلَی أَهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ».
حکومت حضرت مهدی علیه السلام چنان تأثیری در هستی می گذارد که حتی مردگان نیز از آن بهره مند می شوند.
حضرت علی علیه السلام در این باره می فرماید: «مردی از فرزندانم ظهور می کند که در نتیجه ظهور و حکومتش، هیج مرده ای در گور نمی ماند، مگر این که گشایش و برکاتی در گور برایش پدید می آید و آنان به دیدار یکدیگر می روند و قیام قائم را به یکدیگر مژده می دهند».
در دعای هر روزة ماه رمضان آمده است: «اللَّهُمَّ فَرِّجْ عَنْ کلِّ مَکرُوبٍ».
امام صادق علیه السلام می فرمایند: «.. . او (حضرت مهدی رحمه الله ) بر طرف کننده غم های شیعیان بعد از سختی است.. . ».
در ادعیة ماه مبارک رمضان می خوانیم: «اللَّهُمَّ فُک کلَّ أَسِیرٍ ـ وَ فُک بِهِ أَسْرَنَا».
رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرماید: «.. . در آن عصر، مهدی علیه السلام ظهور می کند و او از فرزند این شخص (علی بن ابی طالب علیه السلام ) است؛ خداوند به دست او، دروغ را نابود می کند و روزگار سخت را از بین می برد و ریسمان بردگی و بندگی را از گردن هایتان برمی دارد».
امیرمؤمنان علیه السلام می فرماید: «آن گاه که امام زمان علیه السلام ظهور کند، هیچ بردة مسلمانی باقی نمی ماند، مگر آن که حضرت، او را خریده، در راه خدا آزاد می کند و هیچ بدهکاری نمی ماند، مگر آن که حضرت، بدهی او را می پردازد».
روزه دار این ماه، فقط به فکر خویش نیست و آرزوی اصلاح همة مفاسد جامعة مسلمین را دارد و دعا می کند: «اللَّهُمَّ أَصْلِحْ کلَّ فَاسِدٍ مِنْ أُمُورِ الْمُسْلِمِینَ».
دربارة اصلاح فساد اخلاقی و انحراف، پیشوای دوم شیعیان می فرماید: «خداوند در آخرالزمان، مردی را برمی انگیزد که کسی از منحرفان و فاسدان نمی ماند، مگر این که اصلاح می گردد».
ریشة بیشتر مشکلات بشر از ابتدای خلقت تا به حال، رذایل اخلاقی و بیماری های باطنی انسان ها بوده است، منشأ تمامی جنگ ها و خونریزی ها، اختلاف ها و تضادها، تفرقه و جدایی ها و در یک کلام، ام المفاسد بشر، همین بیماری های روحی است؛ یکی از خواسته های روزه دار ماه رمضان، برطرف شدن این ناپاکی هاست؛ بنابراین این گونه می گوید: «وَ أَذْهِبْ بِهِ غَیظَ قُلُوبِنَا ـ اشْفِ بِهِ صُدُورَنَا ـ اللَّهُمَّ غَیرْ سُوءَ حَالِنَا بِحُسْنِ حَالِک».
حضرت علی علیه السلام می فرماید: «هنگامی که قائم ما قیام کند...، کینه های بندگان نسبت به یکدیگر از دل هایشان پاک می شود».
امام باقر علیه السلام می فرماید: «هنگامی که حضرت قائم ما قیام کند، دستش را بر سر بندگان خدا می گذارد و خردهایشان را جمع کرده، (تمرکز می بخشد و رشد می دهد) اخلاقشان را کامل می کند».
بشر به بی نیازی، بیشتر از ثروت نیاز دارد؛ روح انسان، سیری ناپذیر است و هرگز از جمع آوری ثروت اشباع نمی شود؛ بنابراین مؤمن باید، پیش از جمع آوری مال به تقویت روحیة بی نیازی خود و پیش از دعا برای کسب ثروت به دعا برای رسیدن به بی نیازی بپردازد و چشم آز و طمع خود را کور کند؛ در این ماه از خدا، این گونه می خواهیم: «وَ أَغْنِ بِهِ عَائِلَنَا ـ اللَّهُمَّ سُدَّ فَقْرَنَا بِغِنَاک».
رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرماید: «زمانی که حضرت مهدی رحمه الله قیام کند، خداوند، بی نیازی را در دل بندگانش می نهد به گونه ای که حضرت، اعلام می کند هر کس به ثروت نیاز دارد بیاید، ولی برای آن، کسی پیشقدم نمی شود».
همچنین آن حضرت می فرماید: «شما را به مهدی رحمه الله بشارت می دهم که به سوی مردم برانگیخته می گردد؛ در حالی که زلزله ها و اختلاف بر مردم چیره شده است، آنگاه زمین را پر از عدل و داد می کند، چنان که پر از ستم و جور شده است و ساکنان زمین و آسمان از او خشنود می گردند؛ خداوند، دل های امت محمد صلی الله علیه و آله را سرشار از بی نیازی می کند؛ به گونه ای که منادی ندا می دهد؛ هر کس به مالی نیاز دارد؛ بیاید (تا نیازش رفع شود)؛ ولی جز یک نفر، کسی نمی آید، آنگاه حضرت مهدی رحمه الله به او می فرماید: «نزد خزینه دار برو و بگو مهدی، دستور داده است به من ثروت بدهی». خزانه دار می گوید: با دو دست پول ها را جمع کن. او نیز پول ها را در دامن خود می ریزد؛ ولی هنوز از آنجا بیرون نرفته است که از رفتار خویش پشیمان می گردد و با خود می گوید چه شد که من، طمعکارترین امت پیامبر صلی الله علیه و آله شدم! آیا کسی که سبب بی نیازی آنان گشت از بی نیاز کردن من، ناتوان است! آنگاه باز می گردد تا اموال را بازگرداند؛ اما خزانه دار نمی پذیرد و می گوید: چیزی را که بخشیدیم؛ پس نمی گیریم»!
فقر و نداری از مشکلات دیرینة بشر و باعث بسیاری از انحرافات اخلاقی است؛ بنابراین در دعاهای بسیاری، رفع فقر از خداوند بی نیاز متعال، طلب شده است؛ در دعاهای ماه رمضان نیز این مهم فراموش نشده، آمده است: «اللَّهُمَّ أَغْنِ کلَّ فَقِیرٍ ـ اللَّهُمَّ اقْضِ دَینَ کلِّ مَدِینٍ ـ اللَّهُمَّ سُدَّ فَقْرَنَا بِغِنَا ک ـ اللdith-link" title="حدیث مشابه در پایگاه نورحدیث" href="#TextH301687I6807" data-Id="6807" h-Id="301687">َّهُ"9915" h-Id="301687">مَّ اقْضِ عَنَّا الدَّینَ ـ وَ أَغْنِنَا مِنَ الْفَقْرِ ـ وَ اقْضِ بِهِ عَنْ مُغْرَمِنَا ـ وَ اجْبُرْ بِهِ فَقْرَنَا».
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید: «هنگامی که حضرت مهدی علیه السلام ظهور کند.. . اموال و زکات ها را در کوچه ها می برند ولی کسی پیدا نمی شود که حاضر به گرفتن آن ها باشد».
امام باقر علیه السلام می فرمایند:«... سپس حضرت به کوفه روی می آورند... و هیچ بدهکاری نمی ماند، مگر این که قرض او را می پردازند...».
امام صادق علیه السلام می فرماید: «هنگامی که قائم ما قیام کند.. . زمین، گنج های خود را بیرون ریخته، آشکار می کند؛ به گونه ای که مردم با چشم خود، آن را بر روی زمین می بینند و دارندگان زکات به دنبال کسی می گردند که نیازمند باشد تا زکاتشان را به او بدهند؛ ولی کسی یافت نمی شود و مردم - از فضل و بخشش خداوند - از دیگران، بی نیاز می گردند».
در حکومت امام زمان علیه السلام با بخشش های فراوان ایشان و رشد اقتصادی جامعه، نه فقط فقر، ریشه کن شده، بلکه مردم در رفاه زندگی خواهند کرد و از لحاظ اقتصادی تأمین خواهند بود و این دعا، اجابت می شود که: «;وَ أَعْطِنَا بِهِ فَوْقَ رَغْبَتِنَا».
شفای بیماران، خواسته و آرزوی همة ماست در تمام اوقات دعا به ویژه در این ماه عزیز، یکی از دعاهای همیشگی مسلمانان، طلب شفای مریضان است: «اللَّهُمَّ اشْفِ کلَّ مَرِیضٍ».
شکوفایی شگفت انگیز دانش به ویژه دانش بهداشت و درمان در عصر حکومت مهدی علیه السلام، بهره گیری از آن برای گسترش بهداشت در جامعه، فرونشستن شعله های جنگ، پیدایش آرامش روانی، تأمین بهداشت روحی با اصلاح شدن انسان ها، همچنین گسترش کشاورزی و دامداری و تأمین تغذیه در حد مطلوب؛ از جمله عواملی است که بهداشت را در روزگار امام عصر علیه السلام به حد بالا و ایده آل خود می رساند و چنان می شود که وضعیت جسمی مردم دگرگون شده، عمر آنان طولانی می گردد.
امام حسین علیه السلام دربارة حکومت مهدی علیه السلام می فرماید: «هیچ نابینا، زمین گیر و دردمندی بر روی زمین نمی ماند، مگر آن که خداوند، درد او را برطرف می نماید».
امام سجاد علیه السلام در این باره می فرماید: «هنگامی که قائم ما قیام کند، خداوند عزوجل، بیماری و بلا را از شیعیان ما دور می کند...».