از خون حسین(ع) تا قیام مهدی موعود(عج)
شنبه 9 آذر 1398 9:37 AM
انتظار، كربلايي ديگر است به وسعت همه جهان و مصاف حق و باطل است در زماني ديگر؛ با اين تفاوت كه اين بار، حق پيروز است و چهره باطل، براي هميشه دفن ميشود
گروه دین و اندیشه: پيوند ((عاشورا و انتظار)) و ((حسين و مهدي))، پيوند ((والد)) و ((ماولد)) و ((نورٌ علي نور)) است. انتظار، كربلايي ديگر است به وسعت همه جهان و مصاف حق و باطل است در زماني ديگر؛ با اين تفاوت كه اين بار، حق پيروز است و چهره باطل، براي هميشه دفن ميشود. انتظار همان كربلا است در وسعت همه زمين و در مقطع ديگري از تاريخ. در اين مقطع، فكرهاي رشيد از هر فرقه و ملتي، گلبانگ ((دعوت مهدوي)) را - كه با ساخت و فطرت انسانها همگون است - لبيك ميگويند.
به گزارش بولتن نیوز به نقل از پرتال جامع مهدویت، انتظار، ثمره كربلا است. بدون كربلا انتظار بيمعنا است. ياران مهدي، همه كربلايياند و در فراز و فرود تاريخ، غربال شده و آبديدهاند. مگر ميتوان بي عاشورا، انتظاري ديگر داشت؟ انتظار بي عاشورا، انتظار بيپشتوانه است. ((عاشورا)) انتظار برآورده نشده شيعه است و ((انتظار)) عاشوراي برآورده شده شيعه. حركتي جهاني و به وسعت آمال همه انسانهاي تاريخ، پشتوانه و عقبهاي ميخواهد به استحكام كربلا كه هرگز به سردي و خاموشي نگرايد.(1)
((انتظار)) ادامه عاشورا، غدير و بعثت است و ((ظهور))، روز فرج و مخرج حسين(2) و ثمره خون او كه در شريان تاريخ به جوش آمده است. ((انتظار)) بشارتي است به حق، بر همه دردها و آلام شيعه در كربلا و تاريخ. مهدي (عج)، همان كسي است كه باري را كه حسين (ع) در مسير كوفه، در كربلا به زمين گذاشت؛ به كوفه ميرساند. مهدي (ع) پرچم افتاده حسين(ع) را بر خواهد افراشت و آرمانهاي بلند او را تحقّق خواهد بخشيد.
مهدي (ع)، بذري را كه حسين (ع) در كربلا كاشت و ديگر امامان آن را بارور كردند و خودش در دوران غيبت به حراست آن همت گماشت، با دستان پرتوانش غرس خواهد كرد. ((انتظار و عاشورا)) دو بال پرواز شيعه است ؛ اگر اين دو نبود، چشمه ((غدير)) ميخشكيد. اين پيوندهاي روشن و گويا، از نگاه نامحرمان نيز مخفي نمانده تا آن جا كه ميگويند: شيعه با دو نگاه همراه است: ((نگاه سرخ)) و ((نگاه سبز)) ؛ عاشورا و ظهور، با الهام از يكي ((انقلاب)) ميكند وبا ديگري آن را ((استمرار)) ميبخشد.(3)
براي ما دور ماندگان از صحنه عاشورا، يك راه بيشتر نمانده و آن ثبت نام در كلاس ((انتظار)) و درآمدن در خيل ((منتظران)) است كه حقيقت انتظار، همان در خيمه حسين(ع) بودن است. آنان كه در كربلا چكاچك شمشيرها را نچشيدند، بايد مرارت ((انتظار)) را به جان بخرند. ((عاشورائيان))، پيمان خود را به آخر بردند و ((مهدويان)) با كولهبار فرهنگ شهادت ، چشم انتظارند تا آن عهدي كه با خدا و رسول بر پاسداري از حرم و حريم ثار الله بستهاند، به انجام برسانند: ((فمنهم من قضي نحبه و منهم من ينتظر))(4).
پيوندها
پيوند دو فرهنگ ((عاشورا)) و ((انتظار)) از دلايل و شواهد متعددي برخوردار است. در اين جا ضمن بيان آنها، به تحليل و رهيافتهاي برخاسته از آنها نيز خواهيم پرداخت.(5)
صدها روايت، در اين باب وارد شده است كه در آنها تأكيد شده، امام مهدي(ع) نهمين فرزند حضرت حسين (ع) است: ((قائم هذه الامة هو التاسع من ولدي)).(6)
در روايات متعددي، وارد شده است: ((القائم منّا اذا قام طلب بثار الحسين))؛(7) ((بهذا القائم انتقم منهم))؛(8) امام باقر (ع) در مورد آيه ((و من قتل مظلوماً فقد جعلنا لوليه سلطاناً فلايسرف في القتل)) (9)ميفرمايد: مقصود از ((من قتل مظلوماً))، حسين بن علي است كه مظلوم كشته شد و ما اولياي او هستيم و قائم ما چون قيام كند، در طلب انتقام خون حسين(ع) بر ميآيد... مقتول حسين (ع) و وليّ او قائم (عج) است .(10)
آن گاه كه مهدي موعود ظهور كند، بين ركن و مقام ميايستد و چنين ندا ميدهد:
((الا يا اهل العالم! انا الامام القائم؛
الا يا اهل العالم! انا الصمصام المنتقم؛
الا يا اهل العالم! ان جدّي الحسين قتلوه عطشاناً؛
الا يا اهل العالم! ان جدّي الحسين طرحوه عرياناً؛
الا يا اهل العالم! ان جدّي الحسين سحقوه عدواناً)).(11)
فضل بن شاذان نقل ميكند كه شعار ياران مهدي ((يا لثارات الحسين)) (اي خونخواهان حسين) است:
((انّ شعار اصحاب المهدي (عج) يا لثارات الحسين (ع))).(12)
حضرت سكينه (س) نقل ميكند: امام حسين (ع) شبي در كربلا، خطاب به ياران خود فرمود:((... و قد قال جدي رسول الله (ص): ولدي حسينٌ يقتل بطفّ كربلا غريباً وحيداً عطشاناً فريداً. فمن نصره فقد نصرني و نصر ولده الحجة و لو نصرنا بلسانه فهو في حزبنا يوم القيامة؛ همانا جدم رسول خدا (ص) فرمود: فرزند من حسين در زمين كربلا، غريب و تنها، عطشان و بي كس، كشته ميشود. كسي كه او را ياري كند، مرا و فرزندش مهدي را ياري كرده است و هر كس به زبان خود، ما را ياري كند، فرداي قيامت در حزب ما خواهد بود)).(13)
القاب ((ثار الله))، ((الوتر الموتور)) و ((الطريد الشريد))، القاب مشترك حسين (ع) و مهدي (عج) است: ((ولكن صاحب هذا الامر الطريد الشريد الموتور بابيه..)).(14)
((السلام عليك يا باب الله و السلام عليك يا ثار الله)). (15)
((المترقب الخائف و الولي الناصح ، سفينة النجاة... و الوتر الموتور)).(16)
زيارت عاشورا - كه زيارت مخصوص امام حسين (ع) است - در دو قسمت، از خون خواهي حسين (ع) در ركاب امام مهدي (عج) خبر ميدهد:
((ان يرزقني طلب ثارك مع امام منصور من اهل بيت محمد (ص))) و ((ان يرزقني طلب ثاري [كم] مع امام هديً ظاهر ناطق بالحق منكم)).
امام باقر (ع) ميفرمايد: يكديگر را در روز عاشورا اين گونه تعزيت دهيد:
((اعظم الله اجورنا بمصابنا بالحسين و جعلنا و اياكم من الطالبين بثاره مع وليه الامام المهدي من آل محمد (ع)؛ خداوند اجر ما و شما را در مصيبت حسين (ع) بزرگ گرداند و ما و شما را، از كساني قرار دهد كه به همراه ولياش، امام مهدي از آل محمد(ع)، طلب خون آن حضرت كرده، به خونخواهي او برخيزيم)).(17)
امام باقر (ع) ميفرمايد: ((كانّي بالقائم يوم عاشورا يوم السبت قائماً بين الركن و المقام و بين يديه جبرئيل ينادي....(18)؛ گويا قائم را ميبينم كه روز عاشورا، روز شنبه بين ركن و مقام ايستاده و جبرئيل پيش روي او ندا ميكند...))
امام صادق (ع) نيز فرمود: ((ان القائم صلوات الله عليه ينادي باسمه ليلة ثلاث و عشرين و يقوم يوم عاشوراء يوم قتل فيه الحسين بن علي(19)؛ قائم - درود خدا بر او باد - در شب بيست وسوم ماه رمضان به نامش ندا ميشود و در روز عاشورا، روزي كه حسين بن علي در آن كشته شد، قيام خواهد كرد)).
در توقيع مبارك امام عسكري (ع) براي قاسم بن علاء همداني آمده است كه: در روز تولد امام حسين (ع)، اين دعا را بخوان: ((اللهم اني اسئلك بحق المولود في هذا اليوم الموعود بشهادته قبل استهلاله و ولادته بكته السماءُ و من فيها و الارض و مَن عليها... المعوّض من قتله ان الائمة من نسله و الشّفاء في تربته و الفوز معه في أوبته و الأوصياء من عترته بعد قائمهم و غيبته؛ خداوندا! من تو را به مقام مولود اين روز ميخوانم. او پيش از آن كه به دنيا چشم بگشايد و قبل از آن كه تولد يابد، وعده و خبر شهادتش داده شد. آسمان و هر كس در آن بود و زمين و هر كس بر روي آن بود، بر او گريه كرد... . او كه در عوض شهادت او، ائمه از نسل او شدند و شفا در تربت او قرار داده شد، فوز و رستگاري با او، در روز رجوع و بازگشت او و بازگشت اوصياء از خاندان او، بعد از قائم آنان و سپري شدن غيبت او ميباشد)).(20)
شيخ عباس قمي در مفاتيح الجنان مينويسد:
با فضيلتترين اعمال شب نيمه شعبان - كه باعث آمرزش گناهان است - زيارت امام حسين (ع) ميباشد. هر كه ميخواهد، روح 124 هزار پيامبر با او مصافحه كند، امام حسين(ع) را زيارت كند. اقل زيارت آن حضرت آن است كه به بالاي بامي رود و به سمت راست و چپ نگاه كند؛ سپس سر به جانب آسمان بلند كند و حضرت را با اين كلمات زيارت كند: ((السلام عليك يا اباعبدالله، السلام عليك و رحمة الله و بركاته))
در قسمت ((زيارات)) نيز مينويسد: احاديث بسياري در فضيلت زيارت امام حسين (ع) در نيمه شعبان وارد شده است. و بس است در اين باب آنچه كه به چندين سند معتبر از حضرت امام زين العابدين (ع) و امام جعفر صادق(ع) وارد شده كه: هر كه بخواهد با او 124 هزار پيامبر، مصافحه كنند، زيارت كند قبر ابي عبدالله الحسين(ع) را در نيمه شعبان. به درستي كه ملائكه و ارواح پيامبران، رخصت ميطلبند و به زيارت آن حضرت ميآيند. پس خوشا به حال آن كه مصافحه كند با ايشان، و ايشان مصافحه كنند با او. پنج پيامبر اولوالعزم (نوح، ابراهيم، موسيو عيسي(ع)و محمد(ص)) نيز با ايشاناند.(21)
شب قدر، متعلق به امام زمان (ع) است و در اين شب يكي از اعمال مستحبي، زيارت امام حسين (ع) است. شيخ عباس قمي مينويسد:
((بدان كه احاديث در فضيلت زيارت امام حسين(ع) در ماه مبارك رمضان - خصوصاً شب اول و نيمه و آخر آن و به خصوص شب قدر - بسيار است. از حضرت امام محمد تقي(ع) منقول است كه هر كه زيارت كند، امام حسين(ع) را در شب بيست و سوم ماه رمضان - و آن شبي است كه اميد است شب قدر باشد و در آن شب هر امر محكمي جدا و مقدّر ميشود - مصافحه كند با او روح 124 هزار ملك و پيغمبر كه همه رخصت ميطلبند از خداوند در زيارت آن حضرت در اين شب.
از حضرت صادق(ع) مروي است: چون شب قدر ميشود، منادي از آسمان هفتم از بطن عرش ندا ميكند كه حق تعالي هر كسي را كه به زيارت قبر حسين(ع) آمده، آمرزيد.
و در روايت ديگر است كه هر كه شب قدر نزد قبر آن حضرت باشد و دو ركعت نماز بگزارد، نزد آن حضرت يا آنچه كه ميسر شود و از حق تعالي بهشت و پناه از آتش را بخواهد؛ خداوند به او بهشت و پناه از آتش را عطا فرمايد. ابن قولويه از حضرت صادق(ع) روايت كرده كه هر كه زيارت كند قبر امام حسين(ع) را در ماه رمضان و در راه زيارت بميرد، حسابي نخواهد داشت و به او بگويند كه بدون خوف و بيم داخل بهشت شو)).
در دعاي ندبه آمده است : ((اين الطالب بدم المقتول بكربلا)) و ((اين الحسن، اين الحسين و اين ابناء الحسين)).
و در زيارت منسوب به ناحيه مقدسه آمده است : ((فلئن اخرتني الدهور و عاقني عن نصرك المقدور و لم اكن لمن حاربك محارباً و لمن نصب لك العداوة مناصباً فَلَأَنْدُبَنَّكَ صباحاً وَ مساءً و لَاَبْكِيَنَّ لك بدل الدموع دماً ؛ اگر زمانه مرا به تاخير انداخت و مقدورات از ياريت بازم داشت و نتوانستم در ركاب تو با دشمنانت بجنگم، ولي از بام تا شام در ياد تو سرشك غم از ديده ميبارم و به جاي اشك خون ميگريم.)).(22)
در عيدهاي اسلامي فطر، قربان و غدير؛ زيارت اين دو امام، وارد شده است.(23)
امام حسين (ع) از مكه به سمت كوفه رفت و حضرت مهدي (ع) از مكه به سوي كوفه خواهد رفت و مقر حكومت خود را در كوفه قرار خواهد داد؛ يعني، راه نيمه سيدالشهدا(ع) را به پايان خواهد رساند.(24)
شيخ صدوق از امام رضا (ع) نقل ميكند:
((و لقد نزل الي الارض من الملائكة اربعة آلاف لنصره فوجدوه قد قتل فهم عند قبره شعث غُبرٌ الي ان يقوم القائم فيكونون من انصاره و شِعارُهم يا لثاراتِ الحسين؛(25) به تحقيق چهار هزار فرشته براي نصرت و ياري حسين [(ع)] به زمين فرود آمدند. آنان هنگامي كه نازل شدند، ديدند حسين [(ع)] كشته شده است، از اين رو، ژوليده و غبارآلود در نزد قبر آن حضرت، اقامت كردند و همچنان هستند تا اين كه قائم، قيام كند و آنان از ياوران و سپاه آن حضرت خواهند بود و شعارشان يا لثارات الحسين است)).
امام محمد باقر(ع) ميفرمايند: امام حسين(ع) شب عاشورا به اصحابش فرمود:((... فابشروا بالجنة، فوالله انما نمكث ماشاء الله تعالي بعد ما يجري علينا، ثم يخرجنا الله و ايّاكم حين يظهر قائمنا فينتقم من الظالمين، و انا و انتم نشاهدهم في السلاسل و الاغلال و انواع العذاب و النكال...؛ بشارت باد شما را به بهشت، به خدا قسم كه بعد از آنچه بر ما جاري شود، مكث خواهيم كرد آن قدر كه خداي تعالي خواسته باشد، پس بيرون ميآورد ما و شما را در آن هنگامي كه قائم ما ظاهر شود، پس انتقام خواهد كشيد از ظالمان، و ما و شما مشاهده خواهيم كرد ايشان را در سلاسل و اغلال و گرفتار به انواع عذاب و نكال...))(26)
و امام حسين (ع) در روز عاشورا، دوباره از ((رجعت)) خود سخن گفته، ميفرمايد: ((من اولين كسي خواهم بود كه زمين شكافته ميشود و رجعت ميكنم)).(27)
امام صادق(ع) درباره آيه شريفه ((ثم رددنا لكم الكرة عليهم))(28) ميفرمايد: ((مقصود زنده شدن دوباره امام حسين (ع) و هفتاد تن از اصحابش در عصر امام زمان است؛ در حالي كه كلاهخودهايي طلايي بر سر دارند و به مردم، رجعت و زنده شدن دوباره حضرت حسين(ع) را اطلاع ميدهند تا مؤمنان به شك و شبهه نيفتند)).
امام صادق(ع) ميفرمايد: ((حسين(ع) با اصحابش ميآيند و هفتاد پيامبر آنان را همراهي ميكنند؛ چنان كه همراه موسي (ع) هفتاد نفر فرستاده شدند. آنگاه حضرت قائم(ع) انگشتر را به وي ميسپارد و امام حسين(ع) غسل و كفن، حنوط و دفن حضرت قائم را بر عهده ميگيرد)).(29)
در اين باب، داستانهاي متعددي است كه از ميان آنها، داستان علامه بحرالعلوم(30)، گواه خوبي بر عشق و علاقه وافر حضرت حجت(ع) به عزاداري و زنده نگه داشتن ياد عاشورا و شهداي كربلا است.
محدث نوري (ره) حكايت سيد رشتي را چنين نقل ميكند كه حضرت به سيد دستور خواندن نافله (خصوصاً نافله شب)، زيارت جامعه و زيارت عاشورا را ميدهد و بعد از آن ميفرمايد: شما چرا نافله نميخوانيد؟ نافله، نافله، نافله! شما چرا عاشورا نميخوانيد؟ عاشورا، عاشورا، عاشورا! و بعد فرمود: شما چرا جامعه نميخوانيد؟ جامعه، جامعه، جامعه!(31)
علامه اميني (ره) در الغدير(32) ميگويد: در ميان اصحاب ما مشهور است كه در هر مجلسي قصيده ابن عرندس خوانده شود، موجب تشريف فرمايي حضرت بقية الله - روحي له الفداه - به آن مجلس ميشود. ما براي تيمن و تبرك چند بيت اين قصيده را ذكر ميكنيم.
ايقتل ظمْآناً حسين بكربلا
و في كلّ عضو من انامله بحر
و والدهُ الساقي علي الحَوْض في غدٍ
و فاطمة ماء الفرات لها مهر
فوالهف نفسي للحسين و ما جني
عليه غداة الطف في حربه الشمر
صاحب مكيال المكارم ميگويد: يكي از دوستان صالحم برايم نقل كرد كه مولايمان حضرت حجت (ع) را در خواب ديدار كرده بود و حضرتش سخني فرموده بود كه مضمونش اين است: ((اني لادعوا لمؤمن يذكر مصيبة جدي الشهيد، ثم يدعو لي بتعجيل الفرج و التأييد؛ همانا من براي هر شيعهاي كه مصيبت جد شهيدم را ياد كند و سپس براي تعجيل فرج و تأييد [امر من] دعا كند، من [نيز] براي او دعا خواهم كرد)).(33)
مصيبت حسين (ع) سختترين مصيبتها است:
((...فرزند تو به مصيبتي گرفتار ميشود كه مصيبتها در كنار آن كوچك خواهد بود))(34).
((لا يوم كيومك يا اباعبداللَّه))(35).
مهدي(ع) نيز مصيبتش طولاني و محنتش شديد است. او شاهد همه رنجها و مصيبتهايي است كه بر تمامي انسانها و فرد فرد شيعيانش وارد ميشود:
((انا غير مهملين لمراعاتكم و لا ناسين لذكركم...؛(36) ما در رسيدگي و سرپرستي شما كوتاهي و اهمال نكرده و ياد شما را از خاطر نبردهايم.))
امام حسين(ع) و مهدي(ع) دو اصلاحگر سترگاند. حسين(ع) ميگويد: ((انما خرجت لطلب الاصلاح)).
در مورد مهدي نيز آمده است: ((ليصلح الامة بعد فسادها(37)؛ خداوند به وسيله حضرت مهدي(ع) اين امت را پس از آنكه تباه شدهاند، اصلاح ميكند)).
امام حسين(ع) ميفرمايد: ((لا واللَّه لا اعطيكم اعطاء الذليل و لا افرّ فرار العبيد؛ نه به خدا قسم دستم را از روي خواري و ذلّت به شما ندهم و مانند بردگان فرار نميكنم.))
مهدي(ع) نيز بيعت هيچ طاغوتي را به گردن ندارد.
((ما منّا احدٌ الاَّ و يقع في عنقه بيعة لطاغية زمانه الاّ القائم... لئلا يكون لاحد في عنقه بيعة اذا خرج ذاك التاسع من ولد اخي الحسين؛(38) هر كدام از ما (اهل بيت(ع)) در زمان خود بيعت حاكمان و طاغوتهاي زمان را (از روي تقيه) به عهده داريم، مگر قائم... تا هنگامي كه قيام ميكند بر گردنش بيعت حاكمي نباشد او نهمين فرزند برادرم حسين است.))
دو آرزو در روايات ما مطلوب است؛ يكي بودن در كربلا و شهادت در ركاب حسين و ديگري فيض جهاد و شهادت در ركاب امام مهدي(ع):
((يا ليتني كنت معكم فافوز فوزاً عظيما))(39).
((اللهم اني اجدّد له في صبيحة يومي هذا... و اجعلني من انصاره... و المستشهدين بين يديه... فاخرجني من قبري مؤتزراً كفني شاهراً سيفي...))(40).
