پاسخ به:@@ایرادات بعضی ازمداحی های عصر حاضرراچه می دانید؟@@
دوشنبه 11 شهریور 1398 6:17 PM
این روزها موقعیت مداحان و وضعیت رشتة مداحی(یا مرثیه خوانی) بسیار محل بحث و مناقشه و مورد مجادله و اختلاف نظر واقع شده و اغلب صاحب نظران و دلسوزان خبرة این مقوله از وضع موجود و هر آنچه جاری است و عمل می شود، ناراضی هستند و هریک نیز به نوعی، حکیم گونه در پی شفای عاجل این بیمار، اقدام به نسخه پیچی و دوانویسی های مشفی و مسکن و بعضا مضر یا کم تأثیر می نمایند. ضمن این که خوشبختانه نظرات اصلاحی عزیزانی منجر به در پیش گرفتن روش هایی مفید و مؤثر و امکان پذیر شده است. به هر حال در این نوشتار که به شکل دنباله دار به امید خداوند ارائه خواهد شد، سعی خواهیم کرد که با بحث و بررسی ریشه ای و همچنین استفاده از نظرات و آرای خبرگان و کارشناسان این حوزه ابتدا به شناخت و شناسایی این مقوله پرداخته و با استعانت از تاریخ و پیشینه اش و روشن ساختن مرزهای این جغرافیا(که از یک سو با هنر هم مرز و از سویی با ابتذال همسایه است) برآمده و در نهایت به موقعیت و وضعیت امروزین موضوع مدح و مرثیه و هم چنین بخش اجرایی آن(مداحی و مرثیه خوانی) بپردازیم.
تعیین مسافت ها و فاصله های منطقة موجود با موقعیت مطلوب و این که تا چه حد قابل طی شدن و پیمودن است و یا شاید بعضا نیاز به تجدید نظر و تغییر مسیر احساس گردد و منطقی بنماید و یا...؟
خطوط فاصله و مرزهای مشترک بین هنر موسیقی و مقوله مداحی و مرثیه کدامند؟
بررسی و تحلیل موضوع سوگواری و عزاداری از دیرباز و سحرگاه پیدایش آن در بعد از اسلام چقدر متأثر و منبعث از ایین ها و آداب ایرانی قبل از اسلام بوده است؟
تفاوت ها و تغییرات مراسم برپایی(برگزاری، اجرا، خاتمه) تا چه میزان منطقی و در جهت تکامل بوده است و تا چه حد در مسیر تحریف و تغافل واقع شده است؟
ایا مداحی یک هنر است یا یک شغل؟ عشق است یا اشتغال؟ سهیم کردن مردم است در اندوه خویش یا از اندوه مردم سهم بردن است و...؟
اساسا مرزهای بین حمد، مدح، منقبت، نعت، تعزی، تغنی، مرثیه، سوگواری و سیاه پوشی، سیاه نمایی و پرده پوش، اسوه بودن، اسطوره بودن، حماسه، تلواسه و... کجاست؟
مداحی و مرثیه خوانی جزئی از نغمه و نوا محسوب می شود یا جلوه و نما؟ یعنی عنصر صحنه گردانی و تأثیرگذاری و به اصطلاح مجلس را در اختیار گرفتن، بخشی از هنر نمایش است یا آوازخوانی یا شعرشناسی و تسلط بر ابیات و یا جمع هر سه رشته(به تناسب اهمیت شان)؟
مداحی و مرثیه خوانی، القاء و تزریق آرامش و ایجاد توجه است یا جلوه گری و توجه گیری و ایجاد سر و صدا؟
زیبایی شناسی مداحی بر چه محورهایی استوار است؟ مهارت و هنرمندی، مطالعه، خوش صدایی و تربیت حنجره، دانش موسیقیایی؟ یا عربده کشی، گوش آزاری، اغراق و مبالغه، تخفیف و تخویف؟
هدفمندی در مداحی و مرثیه چگونه طراحی می شود؟ گریستن اصل است یا نگریستن؟
هنر دیدن اهمیت دارد یا آب دیده؟ سرشک یا سلوک؟
لحن و ملودی در مدح و مولودی با لحن و ملودی در عزاداری و مرثیه تفاوتی ندارد؟
فخر و نازیدن و حماسه و اعتماد به نفس عمومی یا ضجه زدن و نالیدن و انتقام شخصی و خصوصی؟
ادامة سنت و ایین های عزاداری و سوگواری برای فراموش نکردن است یا کینه جویی است؟
نقد این ساحت(مدح و مرثیه) نقدی بر اساس ماجراست یا اجرای ماجرا؟ و...
و پرسش هایی دیگر که ضمن ارائه و طرح آنها، سعی در پاسخگویی و رفع و دفع شبهات خواهیم داشت. و به لطف حضرت حق و همچنین بهره مندی از محضر مستقیم و غیرمستقیم استادان، پژوهندگان و اندیشمندان و صد البته روشن است که مرز بین نقد دلسوزانه و نجیب، با عیب جویی و تخریب، بسیار باریک و حساس است و فروغلتیدن در ورطة انکار یا تشکیک ریشه ها نیز بسیار محتمل! ای بسا آنان که در پی محو مداحی هستند(در جامة جذب) شادمان از ادامه و استمرار وضعیت فعلی و نمایش نامطلوب امروزین، کالبدشکافی و طرح پرسش را برنتابند و ای بسا دیگرانی که به نام صیری و عیارسنجی به پنبه زنی و ریشه کنی اقدام نمایند که امیرالمؤمنین(ع) فرمود: کلمة حق یراد به الباطل.