ایرادات بعضی از مداحی‌های عصر حاضر را چه می‌دانید؟

در سال های اخیر در ایام عزاداری ها ، گاهی شاهد سبک های عجیب و تاسف بار مداحی در مراسمات هستیم  سبک هایی که با الگوبرداری از اشعار و ترانه های غربی بوده و شان و منزلت اهل بیت در آن حفظ نمی شود . ریتم هایی که در سال های اخیر از مداحی های سنتی تغییر و به ریتم های خواننده های پاپ و .... تغییر یافته و بیشتر غلبه شور بر شعور را همراه دارد .اخیرا در فضای مجازی یک کلیپ از شخصی با لباس روحانیت منتشر شده است که روضه ی عزای امام حسین علیه السلام را با ریتمی عجیب و رپ مانند اجرا می کند . اقدامی زشت ، زننده و تاسف بار که به سرعت هم در حال پخش در شبکه های اجتماعی می باشد . ظهور سبک های جدید و موهن که در شان مجلس عزای اهل بیت نیست ، نگرانی آحاد جامعه و به خصوص علما و مراجع را به همراه داشته است .  استفاده از اشعار نامناسب، سبکهای موسیقی موهن و غیر مرتبط و  آسیبهای اخلاقی پشت بند آن ، تذکر رهبر معظم انقلاب را هم به همراه داشته است :

«خواننده ی جلسه ی مداحی، ناگهان بیاید آهنگ های اروپائی را - آن هم به شکل غلط و نابلد بنا کند خواندن؛ سبک هائی که فرض کنید حالا فلان خواننده ی غربی یا مقلد عربِ آن غربی یک وقتی خوانده، ما این را از او یاد بگیریم و بنا کنیم خواندن! که قبل از انقلاب هم متأسفانه همین کارها را کردند. موسیقی اصیل ایرانی را که می توانست نوع حلال هم داشته باشد - البته همان موسیقی اصیل، یک نوعش هم حرام است؛ فرقی بین ایرانی و غیر ایرانی نیست - همان را هم ضایع کردند. البته بعد از انقلاب بهتر شد؛ اما حالا مثلاً مداح یا خواننده ی ما بیاید در رادیو و تلویزیون به تقلید - آن هم غلط - آهنگ غربی یا آهنگ مجالس لهو را در مجلس ایمان و در مجلس معنویت تکرار کند، این درست نیست؛ این غلط است.

به همین دلیل هم ایشان به مداحان توصیه می کنند که خودشان آهنگ بسازند: «خودتان آهنگ بسازید. این همه ذوق و این همه هنر وجود دارد. یقیناً در جمع علاقه مندان به این جریان کسانی هستند که می توانند آهنگ های خوبِ مخصوص مداحی بسازند؛ آهنگ عزا، آهنگ شادی »»

توصیه های رهبر انقلاب به هیئات:

مداح هیئت
راجع به مداحی به طورکلی نظر رهبر انقلاب این است که اگر محتوای شعر و نوع خواندن آن مداح هنرمندانه باشد بعضاً تأثیرش از دو یا سه منبر هم بیشتر است. بارها ایشان در صحبت های خود فرموده اند که مداح باعث «معرفت افزایی» به افراد می شود. ایشان مداحی را «جوشاندن چشمه های عواطف در دل ها» می دانند: «مداحی، معرفت افزائی است. مداحی، پراکندن معرفت و حکمت و امید و عقیده ی راسخ است. مداحی، جوشاندن چشمه های عواطف در دل ها است؛ با استفاده ی از هنر شعر، هنر آواز، هنر اجرا.»
یک موقع یک فردی راجع به واقعه ی کربلا داستانی می گوید که داستانش، هم خیلی زیبا و هم خیلی حزن انگیز است؛ آن فردی هم که می شنود متأثر می شود؛ اما یک فرد دیگری می آید همین داستان زیبا را تبدیل به فیلم یا تئاتر یا یک اثر هنری می کند و آن وقت خیلی اثر می گذارد بر قلوب انسان ها؛ اثری که درازمدت است. کار مداح هم مانند کار یک هنرمند است که یک موضوع را با استفاده از نوا و صدای خوش و هنرمندانه به مخاطب عرضه می کند که موجب اثرگذاری بیشتر آن می شود. رهبر انقلاب در یک جایی فرموده اند: «در کار مداحیِ شما چند چشمه ی هنری وجود دارد: شعرتان هنر است؛ صدایتان هنر است؛ آهنگی که انتخاب می کنید، هنر است؛ اشارات و کارهایی که انجام می دهید، هنر است. » لذا می گویند در مداحی، شعر خوب و هنرمندانه خواندن بسیار مهم است.
 اشعار مداحی
راجع به بحث شعر، حضرت آقا می گویند شعری را قبول داریم و می گوییم که این شعر برای مجلس امام حسین علیه السلام خوب است که واجد چند خصوصیت باشد. فرموده اند شعر باید «محکم»، «قوی»، «خوش مضمون» و «قانع کننده» باشد: «شعر شما باید خوب، محکم، قوی، خوش مضمون و قانع کننده باشد. گاهی قصیده ای که شما می خوانید، به اندازه ی چند منبرِ یک منبریِ خوش بیان تأثیر می گذارد. گاهی یک بیت شعرِ بجا به قدر یک کتاب قیمت دارد. اینها آسان و مجانی به دست نمی آید. انسان باید زحمت بکشد، کار و تلاش کند، شعر خوب را بیابد، آن را حفظ کند و بخواند.»
درباره ی خصوصیت دیگر شعر فرموده اند که باید دارای مفاهیم اسلامی باشد و صرف قشنگ و جذاب بودن کفایت نمی کند. مثلاً بعضی از اشعاری را که مداحان می خوانند قشنگ است و آدم خوشش می آید، اما هیچ مفهوم اسلامی همراهش نیست. افراد هم می آیند و همراهش گریه می کنند اما معرفتی در آن نهفته نیست. به همین دلیل ایشان فرموده اند: «یکی از چیزهایی که باید در این اشعار باشد، عبارت از مفاهیم بلند اسلامی - مثلاً در باب توحید یا نبوت - است. بهترین اشعار قدما در باب توحید و نبوت، همین مدایحی است که شعرای بزرگ ما در مقدمه ی دیوان ها و مثنوی هایشان ذکر کرده اند و گفته اند.»
 سبک و آهنگ مداحی
درباره ی سبک هایی هم که مداحان برای سرود ها و نوحه های خود در ایام ولادت و شهادت انتخاب می کنند نیز ایشان توصیه ها و نکاتی دارند. اولین نکته ای که ایشان راجع به سبک روی آن تأکید دارند، «توجه به موسیقی اصیل ایرانی» است؛ ایشان معتقدند بسیاری از گوشه های موسیقی ایرانی برگرفته از مرثیه ها و مداحی ها است. یعنی بسیاری از موسیقی هایی که الان مرسوم است و آهنگسازان ما در دستگاه های مختلف می سازند، برگرفته از مرثیه های مداحی های قدیمی در ایران است. بنابراین مداحان می توانند از این موسیقی اصیل سنتی ایران که اتفاقاً دارای تنوع زیادی هم هست برای ساخت سبک ها و آهنگ های خود استفاده کنند: «ما در قدیم از زبان موسیقی دان های معروف شنیده بودیم که می گفتند موسیقی اصیل ایرانی را نوحه خوان و شبیه خوان ها حفظ کرده اند؛ موافق خوان، مخالف خوان، علی اکبرخوان، قاسم خوان. هر کدام یک دستگاهی را به اینها می دادند که باید در آن دستگاه بخوانند. این موجب شد که موسیقی نانوشته ی ایرانی - که نه نُت داشت، نه نوشته داشت و نه چیز دیگری داشت - بتواند برسد به دست کسانی که اینها را با نُت و شیوه های جدید بتوانند ثبت و ضبط کنند.