حاج آقا مسئلة؟

موضوعات همه‌ی احکام را باید از عرف گرقت؛ برای اينکه احکام برای عرف گفته شده، نه از روی فلسفه،نه به دقت عقلی نه از طیق صنعتی و میکروسکوپی، احکام برای مردم، با آن عرفيت و عقل ساده‌ای که دارند گفته شده و طبق فهم عرف، بايد موضوعات را بگيريم. لذا حتی بعضي‌ها می‌گويند: اگر برای فهم احکام، برويم در دقايق فلسفی، باز حجت نيست، فهم احکام هم حجت نيست؛ برای اينکه احکام برای عموم مردم گفته شده است، نه برای خواص. از همين جهت هم در ميان اصحاب مشهور است که هرکه عرفيتش بهتر باشد، اعلميتش مسلّم‌تر است. حتی مثلاً مشهور است که بعد از مرگ ميرزای شيرازی بزرگ (رضوان‌الله‌تعالی‌عليه)، آقا سيد محمد فشارکی خيلی از نظر علم و عمل بالا بوده، کسی هم به نام ميرزا محمد تقی شیرازی خيلی در ميان طلبه‌ها و فضلا بزرگ بوده است. آقا سيد محمد پسرش را پيش او فرستاد که اعلم کيست؟ می‌خواهم زن و بچه‌ام را به او ارجاع دهم. او گفته بود: به پدرت بگو: اگر مناط دقتهای عقلی است، تو از من اعلم هستی و اگر مناط فهم عرف است، من از تو اعلم هستم. مرحوم آقا سيد محمد فشارکی فرموده بود: مناط در فقه، ‌فهم عرفی است، نه فهم دقّی عقلي، بنابراين تو اعلم هستی و زن و بچه‌ام را به تو ارجاع می‌دهم.