پیش زمینه های شکل گیری حیات در Trappist-1 از زمین هم بیشتر هستند!

اگر از علاقمندان به دنیای نجوم و کیهان‌شناسی باشید، احتمالا اخبار و مقالات مرتبط با سامانه‌ی Trappist-1 را مطالعه کرده‌اید. مجموعه‌ای با 7 سیاره و شباهت بسیار زیاد به منظومه‌ی شمسی، که در هفته‌های اخیر به عنوان یک بمب خبری سر و صدا کرد. یکی از مهم‌ترین فاکتورها در مورد سامانه‌ی Trappist-1، فاصله‌ی سیاره‌های آن نسبت به همدیگر است. ستاره‌شناسان به این نتیجه رسیده‌اند که 7 سیاره‌ی در حال گردش در سامانه‌ی Trappist-1، دارای فاصله‌ای بسیار نزدیک به یکدیگر هستند. برای درک صحیح‌تر این موضوع، فاصله‌ی بین عطارد تا مریخ را در نظر بگیرید؛ هر 7 سیاره‌ی موجود در سامانه‌ی Trappist-1 را می‌توان در این فاصله جای داد! به عقیده‌ی دانشمندان، همین امر موجب تسهیل در انتقال مولکول‌های آلی از یک سیاره به سیاره‌ی دیگر می‌شود. این پدیده که توسط دانشمندان به عنوان پان‌اسپرمیا شناخته می‌شود، در واقع فرضیه‌ای را مطرح می‌کند که بر مبنای آن زندگی در هیچ مکانی به وجود نمی‌آید؛ بلکه “حیات” همواره در جهان وجود داشته و بذرهای آن در جای جای جهان هستی پراکنده می‌شوند. با توجه به فرضیه پان‌اسپرمیا و شرایط موجود در سامانه‌ی Trappist-1، گفته می‌شود پیش زمینه های شکل گیری حیات در Trappist-1 حتی از شرایط موجود در منظومه شمسی نیز بیشتر هستند!

آیا این اکتشاف، اثباتی بر تنها نبودن ما در سر تا سر کیهان خواهد بود؟ دانشمندان در دانشگاه هاروارد، شانس شکل‌گیری حیات در 7 سیاره‌ی سامانه‌ی Trappist-1 که توسط ناسا کشف شده را مورد بررسی قرار داده‌اند.

با توجه به آخرین مطالعات، سامانه‌ی Trappist-1، در فاصله‌ی 39 سال نوری از منظومه‌ی شمسی ما قرار گرفته است. پیش زمینه های شکل گیری حیات در Trappist-1 از زمین هم بیشتر هستند! زمین تنها سیاره‌ای در جهان است که از وجود حیات در آن باخبر هستیم، اما آیا 7 سیاره‌ی موجود در سامانه‌ی Trappist-1، پذیرای حیات بیگانه هستند؟

دانشمندان در دانشگاه هاروارد و مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونین معتقد هستند با توجه به شرایط موجود در سامانه‌ی مورد بحث، پیش زمینه های شکل گیری حیات در Trappist-1 از زمین هم بیشتر هستند!

نزدیک بودن سیاره‌های سامانه‌ی TRAPPIST-1 به همدیگر، یک محیط مشابه با چیزی که در سطح زمین آن را با نام “جزیره”‌ میشناسیم شکل می‌دهد. اگر ما به سیاره‌های قابل سکونت در سامانه‌ی Trappist-1 به عنوان تعدادی جزیره نگاه کنیم، شباهت آنان به راحتی قابل مشاهده خواهد بود. با آنکه این جزایر از همدیگر جدا هستند، اما مسئله‌ی مهاجرت از سرزمین اصلی در مورد آنان صدق می‌کند. در مبحث سیاره‌ای، کلمه‌ی مهاجرت در واقع همان مقداری از ماده‌ی ژنتیکی است که از طریق پان‌اسپرمیا انتقال پیدا می‌کنند.

در ماه فوریه سال 2017، دانشمندان ناسا از کشف یک مجموعه سیاره، فراتر از منظومه‌ی شمسی ما خبر دادند. این اکتشاف، همه‌ی چیزی که ما درباره‌ی شرایط و شانس شکل گیری حیات در دنیا می‌دانستیم را دگرگون کرد.

در اطراف یک ستاره‌ی کوتوله‌ی سرد با نام TRAPPIST-1، دانشمندان موفق به کشف 7 ستاره‌ی هم سایز با زمین شدند که احتمال وجود آب در آنان زیاد است. گفته می‌شود حداقل تعداد 3 عدد از این سیاره‌ها، دارای اقیانوس‌هایی همچون نمونه‌های موجود بر روی سطح زمین هستند. به کمک مدل‌سازی‌های ریاضی، اخترفیزیک‌دان‌ها، شانس زندگی در سیاره‌های سامانه‌ی Trappist-1 را مورد محاسبه قرار داده‌اند. نتیجه‌ی این مدل‌سازی‌ها نشان می‌دهد که شانس زندگی و شکل گیری حیات در Trappist-1 هم‌اکنون نیز به شکل قابل ملاحظه‌ای بالاست.

بر اساس نتایج به دست آمده، به نظر می‌رسد که پدیده‌ی پان‌اسپرمیا در سامانه‌ی Trappist-1 امری بسیار شایع باشد! از این رو احتمال و پیش زمینه های شکل گیری حیات در Trappist-1 حتی می‌تواند از زمین هم بیشتر باشد!

در ادامه این مطالعه دانشمندان نوشته‌اند:

ما در حال کار بر روی یک مدل ساده، جهت تخمین احتمال وقوع پدیده‌ی پان‌اسپرمیا در 7 سیاره‌ی Trappist-1 هستیم. نتایج این مدل‌سازی تاکنون حاکی از آن بوده‌اند که پیش زمینه های شکل گیری حیات در Trappist-1 حتی از زمین و مریخ هم بیشتر هستند!

به عنوان نتیجه‌ی این مدل‌سازی، احتمال شکل‌گیری حیات در سیاره‌های سامانه‌ی Trappist-1، بسیار بیشتر از سیاره‌های منظومه شمسی هستند. با تکیه بر بوم‌شناسی نظری، تعداد گونه‌های منتقل شده و همچنین سیاره‌های غیر قابل سکونت بسیار بالا هستند. از نتایج این مشاهدات، می‌توان احتمال شکل‌گیری حیات با پدیده‌ی پان‌اسپرمیا در سیارات مختلف سامانه‌ی Trappist-1 را مورد بررسی قرار داد. این نتایج را می‌توان بر روی سایر مجموعه‌های سیاره‌ای نیز به کار برد.

اگر در مجموعه Trappist-1 حیات وجود داشته باشد، به زودی به آن پی خواهیم برد. برای مثال در سال 2018، تلسکوپ فضایی جیمز وب جایگزین تلسکوپ فضایی هابل ناسا خواهد شد. جیمز وب قدرتمندترین تلسکوپی‌ خواهد بود که به دست بشر ساخته می‌شود.

دکتر Hannah Wakeford در مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا در این باره اظهار داشت:

سیاره‌های کشف شده در منظومه Trappist-1، بهترین سیاره‌های مشابه به زمین برای تلسکوپ فضایی جیمز وب هستند.

Dimitar Sasselov به عنوان یکی از اساتید نجوم در دانشگاه هاروارد و یکی از محققین ریشه‌های حیات، ضمن مصاحبه با فاکس نیوز اظهار داشت:

این اخبار فوق‌العاده هستند! البته این‌ها تأییدی بر نظریه‌پردازی‌های ما در 2 سال اخیر هستند. اینکه کهکشان ما یا در مقیاسی وسیع تر جهان ما، پر از مکان‌هایی با امکان نگهداری و یا شکل‌گیری حیات است.

Hannah Wakeford در این باره اظهار داشته است:

تلسکوپ فضایی جیمز وب می‌تواند اطلاعات ما از این سیاره‌ها را تا حد قابل ملاحظه‌ای افزایش دهد. در واقع ما با این تلسکوپ قدرتمند، قادر خواهیم بود به اطلاعاتی همچون اتمسفر آن‌ها، دارا بودن آب یا متان و وجود گازهایی همچون مونوکسید کربن / دی اکسید کربن / اکسیژن پی ببریم.