نام فارسی:سپیدار

نام علمی: Populus alba

نام انگلیسی:white poplar

خانواده: Salicaceae

زادگاه:شمال آسیاواروپا

گیاهشناسی:

درخت دوپایه خزان کننده باارتفاع حدود30-20مترباتنه ضخیم که تا 2متی قطر دارد.دارای تاج بلندوگسترده وبا شاخ وبرگ بسیار.پوست درختان جوان صاف وخاکستری روشن ولی باافزایش سن به رنگ خاکستری تیره تاسیاه باشکافهای عمیق درمی آید.برگها ساده،متناوب که در سطح  رویی سبزتیره وبراق ودرسطح زیرین سفیدکرکی هستند.گل آذین آن دم گربه که در اسفندوفروردین ماه قبل از ظهور برگها ظاهر می شود.میوه کپسول.

نیازها:

طالب اراضی رسی،عمیق ومرطوب می باشد.

ازدیاد:

کاشت قلمه به طول 20 سانتی متر درخاک معمولی دراسفندماه.

کاربرد:

مناسب کاشت درپارکهاو حاشیه استخرها،دریاچه هاورودخانه ها،کاغذسازی،جعبه سازی.

نام فارسی:تبریزی

نام علمی: Populus nigra L.var.pyramidalis  

نام انگلیسی:Blak poplar

خانواده: Salicaceae

زادگاه: آسیاواروپا

گیاهشناسی:

درخت خزان کننده به ارتفاع تا30متربا تاج ستونی یا هرمی شکل با شاخه های راست ومحکم.ریشه اغلب فاقد ریشه جوش.پوست تنه ابتدا خاکستری،سبز رنگ وسرانجام ضخیم وسیاه رنگ.برگها متناوب ودارای قاعده طویل یا واژ تخم مرغی ،گوشه دارتالوزی نوکدار .گل آذین دم گربه ای،میوه کپسول.

نیازها:

ازدیاد:

کاربرد:

نام فارسی:زبان گنجشک گل

نام علمی: Fraxinus ornus L.

نام انگلیسی:Flowering Ash

خانواده: Oleaceae

زادگاه: جنوب اروپا،غرب آسیا

گیاهشناسی:

درخت خزان کننده با ارتفاع 15-8متروتاج تخم مرغی پهن.پوست آن درابتداصاف خاکستری وبعدهازبروشکافدارمیشود.برگهامتقابل مرکب تک شانه ای با8-5برگچه مستطیلی تا تخم مرغی پهن باحاشیه مضرس.گلها سفیدمعطرکه به شکل پانیکولهای پر گل ظاهر می شود.میوه فندقه بالدار.

نیازها:

نهال جوان در سایه به خوبی رشد میکند،امادرحالت بلوغ حتما"بایدازآفتاب کامل برخوردار گردد.درمقابل سرماوگرما نسبتا"مقاوم است ولی جوانه هاونهالهای جوان آن براثریخبندان وسرمای دیررس بهاره آسیب می بینند.انشعابات وتاج گیاه محکم است لذادرمقابل وزش بادهای سنگین مقاوم است.ریشه های عمیق داردوخاک های قوی وعمیق وقابل نفوذ راترجیح میدهد.

ازدیاد:

کاشت بذردرماسه که یکسال قبل لایه گذاری شده باشد وهمچنین پیوند روی گونه F.excelsiorدراسفند ماه.

کاربرد:

مناسب کاشت در فضای سبز.

نام فارسی: اکالیپتوس

نام علمی:Eucalyptus spp.

نام انگلیسی: Gum tree

خانواده: Myrtaceae

زادگاه:استرلیا

 گیاهشناسی:

درخت همیشه سبزوعموما"بلندباپوست صاف،رشته ای،نخی یاشطرنجی.برگها سرنیزه ای شکل ویا بیضوی کشیده به رنگ سبزتیره ،سبز- خاکستری ویاآبی-نقره ای معطرکه دردرختان جوان متقابل درحالیکه دردرختان مسن متناوب.گل آذین گرزن دوسویه متراکم چترماننددرگونه های مختلف به رنگهای سفید،کرم ویاقرمزکه درفصل بهار،تابستان وپائیزظاهرمیشود.میوه کپسول چوبی.

نیازها:

به خاک حاصلخیزدارای زهکش خوب نیاز داردومکان کاملا"آفتابی رامی پسندد.درمقابل بادهای شدیدوسرد بایدمحافظت شود.حداقل دمای قابل تحمل درگونه های مختلف 10-5 درجه سانتی گراداست.

ازدیاد:

کاشت بذردربهاریاپائیز.

کاربرد:

برگهای آن جهت تهیه بخور برای ضدعفونی هوا،درمان سرماخوردگی ومشکلات تنفسی مورداستفاده قرار میگیرد.به دلیل داشتن پوست تنه وفرم زیبامناسب کاشت درپارکها یاحیاط منازل است.

نام فارسی:توس(غان)

نام علمی:Betula pendula Roth

نام انگلیسی:silver Birch

 خانواده: Betulaceae

زادگاه: اروپا

گیاهشناسی:

درخت خزان کننده به ارتفاع 20-15متر.خوش فرم باتاج مخروطی تاتخم مرغی باریک وپوست صاف سفیدرنگ که به صورت نوارهای کاغذی شکل جداشده وهمین امرسبب مشخص بودن آن دربین سایر درختان می شود.برگها متناوب وازنظرشکلی بی نهایت متنوع هستند.عموما"مثلثی یالوزی شکل باحاشیه مضرس تیز.گلها به صورت گل آذین دم گربه دراردیبهشت ماه ظاهرمیشوند.میوه فندقه تخم مرغی باریک.

نیازها:

به خاک معمولی نیاز داردودرشرایط هم سایه وهم نور می تواند رشد کند.

ازدیاد:

کاشت بذر درماسه دراسفندماه.(بذرهابایدروی خاک کوبیده شده پاشیده شوندوروی آن خاک نباشد.)خوابانیدن شاخه درمهروآبان-پاشیدن بذر روی برف درزمستان.

کاربرد:

مناسب کاشت درحاشیه خیابانهاوکنار دریا-مناسب برای روکش سازی،شبکه سازی وقرقره سازی-ازپوست آن برای تانن زدن به تور ماهیگیری استفاده میشود-مناسب کاشت درپارکها(مقاوم به آلودگی هوا)

نام فارسی:داغداغان

نام علمی:Celtis australis 

نام انگلیسی: Nettle Tree

خانواده: Ulmaceae

زادگاه: جنوب اروپا، آسیای میانه،جنگلهای شمال ایران

گیاهشناسی:

درخت خزان کننده به ارتفاع تا 20 متر(25- متر)باپوست صاف غیرریزان.برگهاتخم مرغی یاتخم مرغی باریک غالبا"نوکداربلندبادندانه اره ای تیز.میوه شفت گوشتی.

نیازها:

نیاز به خاک معمولی داردومحل مناسب آن فضای بازوآفتابگیراست.درنقاط بادخیزبایستی تاقبل ازاستقرارکامل درجای خود محکم شودوقیم بندی گردد.پس ازاستقراربه گرما،بادوخشکی مقاوم است.درخاک قلیایی وخاک عاری از موادغذایی ودرشرایط دود وآلودگی شهرهابه خوبی دوام می آورد.درمقایسه باچناربه آبیاری کمتری نیازدارد.

ازدیاد:

کاشت بذر دربهار-خوابانیدن شاخه درپائیزیابهار.

کاربرد:

مناسب کاشت درحاشیه خیابانها.

نام فارسی:لیلکی آمریکایی

 نام علمی:Gleditsia triacanthos L.

نام انگلیسی: honey locust

خانواده: Caesalpinaceae

زادگاه: آمریکای شمالی

گیاهشناسی:

درخت خزان کننده به ارتفاع تا45متروبا تاجی گسترده وپهن یاتخم مرغی شکل.پوست آن درابتداخاکستری تیره مایل به قرمزتاخاکستری-سیاه که بعدهابه صورت ورقه های بزرگی جدامی شود.درخت خارداری که خارهابرروی شاخه های یکساله وهمچنین شاخه های قدیمی ترواغلب روی تنه مشاهده می شوند.برگها متناوب وشانه ای با30-20برگچه مستطیلی-سرنیزه ای نسبتا"کنگره ای –دندانه اره ای .گلها هرمافرودیت یاپلی گام بوده که همزمان یابعدازبرگ ومعمولا"درخردادماه ظاهرمی شوند.میوه نیام به رنگ قهوه ای مایل به بنفش براق.

نیازها:

این درخت درنواحی که زمستان مشخص وتابستان گرم دارند بهتر رشدمی کند.نیاز به محل آفتابی وخاک عمیق بازهکش خوب دارد،شرایط اسیدی یاقلیایی خاک را به راحتی تحمل میکند.نسبت به سرما،گرما،بادوتاحدودی خشکی مقاوم است.درمقابل آلودگی هوای شهرها نیز بردباراست.آبیاری عمیق هر 20-15روز یکبار برای آن کافی است.

ازدیاد:

کاشت بذردراسفندماه ودرفضای بازورازکاشت آن دردوسالگی.

کاربرد:

گونه زینتی مناسب کاشت درفضای سبز.

نام فارسی:شاه بلوط هندی

 نام علمی:Aesculus hippocastanum L. 

نام انگلیسی  Horse chestnut :

خانواده: Hippocastanaceae

زادگاه:  جنوب شرقی اروپا

گیاهشناسی:

درخت خزان کننده، بلندوگسترده ای است که ارتفاع آن درشرایط مناسب به 25متر می رسد.پویت گونه بالغ قهوه ای مایل به قرمز یا قهوه ای مایل به خاکستری وفلسی شکل می باشد.برگها متقابل ومرکب پنجه ای است که معمولا"از 7برگچه تشکیل شده است.گلها به رنگ سفیدکه دراوایل اردیبهشت ماه به صورت پانیکول ظاهر می شوند.میوه کپسول خاردار است.

نیازها:

به خاک معمولی عمیق ومکان آفتابگیر نیاز دارد.

ازدیاد:

خوابانیدن شاخه دربهمن ماه،کاشت بذرباپوشش 5/7سانتی متر.

کاربرد:

گونه زینتی جهت پارکسازی،تولید چوب،بذر آن خوراکی است وارزش دارویی دارد.

نام فارسی:جوالدوزک

 نام علمی: Catalpa speciosa Warder

نام انگلیسی hardy catalpa :

خانواده:Bignoniaceae  

زادگاه:جنوب ومرکز ایالت متحده آمریکا  

گیاهشناسی:

درخت خزان کننده به ارتفاع تا30متر،هرمی شکل باپوست قهوه ای تیره که به صورت فلس های ضخیم می ترکد.برگها تخم مرغی تا تخم مرغی- مستطیلی،نوکداربلند.گل آذین پانیکول نسبتا"کم گل با گلهای سفیدرنگ که درخردادماه ظاهر میشود.میوه کپسول.

نیازها:

خاک معمولی ومکان آفتابگیر تانسبتا"سایه رامی پسندد.

ازدیاد:

تهیه قلمه ازشاخه های جوان وکاشت درماسه درفصل تابستان درشاسی بادرجه حرارت

15-12درجه سانتی گراد،کاشت بذردرفصل بهار.

کاربرد:

گونه زینتی مناسب کاشت درپارکها.

نام فارسی:ماگنولیا تابستانه

 نام علمی: Magnolia grandiflora L.

نام انگلیسی Bull-bay :

خانواده: Magnoliaceae

زادگاه:آمریکای شمالی

گیاهشناسی:

درخت همیشه سبزباتاج زیباومخروطی شکل .حداکثر ارتفاع آن24متروگستردگی آن به 10مترمی رسد.برگها متناوب،درشت،واژتخم مرغی –بیضوی وضخیم که سطح رویی آن سبز تیره وسطح زیرین حداقل درجوانی کرکدار است.هربرگ دوسال روی درخت باقی می ماند.

گلها درشت،به رنگ سفید-شیری،معطرکه به تدریج ازخردادماه تااواخر تابستان ظاهر میشوند.میوه آن تخم مرغی کرکدار بوده ودرفصل پائیز دانه های قرمز رنگ ازدرون میوه خارج میشود.از سن 15سالگی وگاهی زودتر شروع به گلدهی می کند.

نیازها:

خاک غنی ،مرطوب وخنثی یا کمی اسیدی را می پسندد.مکان آفتابی وشرایط اقلیمی گرم ومرطوب را بیشتر می پسنددولی درنواحی بیابانیبه شرط اینکه ازگزند بادهای شدیددرامان باشد خوب رشد می کند.ریشه درخت عمیق بوده بهتر است آبیاری عمیق ماهانه در مورد آن اعمال گردد.

ازدیاد:

کاشت بذردرماسه مرطوب ودرشاسی سرددرفصل زمستان یا تابستان،خوابانیدن شاخه درتابستان یاپائیز،پیوند درتیرومردادماه.

کاربرد:

برای کاشت درمیان چمن وبه عنوان درخت خیابانی،همچنین کاشت درگلدانهای بزرگ (درچندسال اول رشد) مناسب است.آنرا میتوان درکنار سوزنی برگان یابه عنوان پس زمینه سبزبرای درختچه های گلدار کاشت.اسانس گلهااثرتب برداشته ودانه گیاه دارای ماده روغنی معطر است که تشنج رابهبودمی بخشد.

9-2-گونه های پهن برگ مثمر

نام فارسی:انجیر

 نام علمی: Ficus carica

نام انگلیسیfig :

خانوادهMoraceae :

زادگاه:مدیترانه وآسیای غربی

گیاهشناسی:

درخت خزان کننده یادرختچه کوچک گسترده به ارتفاع تا 10مترباتنه خمیده وپوستی صاف به رنگ خاکستری روشن با لکه های تیره.دارای تاج درختچه مانند که درسنین بالاترنامنظم وگسترده می گردد.

نیازها:

این درخت درانواع خاک (خاک شنی سبک تاخاک رسی سنگین)به عمل می آید.ولی دراراضی شنی وسبک خطر حمله نماتدبسیارزیاداست.بهترین نوع خاک برای آن خاکهای غنی ولیمونی باphقلیایی یاخنثی است.مقاوم به کم آبی است درهنگام رشد به آب کافی نیازدارد.

ازدیاد:

کاشت بذردرخاک سبک وشاسی گرم دربهمن ماه.

کاربرد:

تولید میوه خوراکی.

نام فارسی:توت سفید

 نام علمی:Morus alba  

نام انگلیسی White Mulberry :

خانوادهMoraceae :

زادگاه:چین ،اروپا،آمریکای شمالی وایران.

گیاهشناسی:

درخت خزان کننده به ارتفاع 15-10(20-)متربایک تنه کوتاه ضخیم تاج متراکم وکروی انبوه باپوست زبرشیادار،دربتدابه رنگ سبزمایل به خاکستری مات تاقهوه ای رنگارنگ وبعدهاقهوه ای مایل به خاکستری.برگها متناوب به شکل تخم مرغی تاتخم مرغی پهن نوکدارباحاشیه دندانه داردرسطح رویی صاف وبی کرک ولی درسطح زیرفقط درمحل رگبرگهاکمی کرکدارهستند.گل آذین دم گربه ای آن دراردیبهشت ماه تاخردادماه ظاهرمیشودومیوه سته آن درتابستان میرسد.

نیازها:

خاک عمیق بازهکش خوب رامی پسنددازلحاظ خصوصیات شیمیایی خاک سختگیر نبوده وجهت کاشت درخاکهای ایران که اکثرا"آهکی می باشندمناسب است وبه طور کلی درتمام خاکهای معمولی که حالت اسیدیته ویاقلیایی بودن شدیدرانداردرشدمی کند.به علت دارابودن ریشه های عمودی وعمیق پس از استقراربه آب کمی نیاز دارد.درمحل آفتابی بایدکاشته شود،برخی واریته هادرمناطق سایه آفتاب نیز دوام می آورند.

ازدیاد:

کاشت قلمه به طول 30سانتی مترازمهرتااسفندماه.

کاربرد:

گونه ای زینتی جهت کاشت درپارکها،تولید میوه خوراکی وچوب،برگ آن درصنعت نوغان وپرورش کرم ابریشم کاربرد دارد.

نام فارسی:توت مجنون

نام علمی: Morus alba var.pedula

نام انگلیسی :Mulberry :

خانوادهMoraceae :

زادگاه:مدیترانه وآسیای غربی

گیاهشناسی:

درخت خزان کننده باارتفاع 12متر.برگها معمولا"لوزوی –تخم مرغی نوکداربادندانه اره ای نامنظم بارگبرگهای مایل به سفیدمشخص .گل آذین دم گربه ای آن ازاردیبهشت تاخردادماه ظاهرشده که میوه سته آن درتابستان میرسد.

نیازها:

محل آفتابی ومحفوظ ،خاک سبک ونسبتا"ماسه ای غنی ازآهک(قلیایی)رامی پسنددولی خاک فقیررانیزتحمل میکند.درمناطق سردسیربهتراست کناردیواریامحل ایمن ازسرماکاشته شود.این گیاه تادمای5-درجه سانتی گرادراتحمل می کند.

ازدیاد:

کاشت بذر،پیونددربهار،خوابانیدن شاخه دربهاریاپائیز.

کاربرد:تولید میوه خوراکی،برگ مورد استفاده کرم ابریشم.

نام فارسی:خرمالو

نام علمی: Diospyrus Kaki L .

نام انگلیسیchinese persimmon:

خانواده Ebenaceae :

زادگاه:شرق هیمالیا،چین وژاپن

گیاهشناسی:

درخت خزان کننده به ارتفاع تا14مترباتاج کروی وپوست فلسی.برگها بیضوی-تخم مرغی تامستطیلی-تخم مرغی یاواژتخم مرغی باسطح فوقانی سبزتیره ودرسطح تحتانی سبز روشن وکرکدار.گلها سفیدمایل به زردکه دربهارظاهرمیشوند.میوه سته کروی.

نیازها:

به خاک معمولی ومکان آفتابی نیاز دارد.

ازدیاد:

کاربرد:

تولید میوه خوراکی

نام فارسی:زیتون

نام علمی:Olea europaea L.  

نام انگلیسی common olive :

خانوادهOleaceae :

زادگاه:آسیای صغیر،سوریه،ترکیه،ایران

گیاهشناسی:

درخت یادرختچه راست همیشه سبزبه ارتفاع 20-10مترباپوست سبزتیره که دردرختان مسن دارای شکاف های عمیق ونامنظم می باشد.برگها متقابل سرنیزه ای باریک که درسطح فوقانی سبز-خاکستری ودرسطح زیرین خاکستری مایل به نقره ای وچرمی شکل می باشد.گلها سفیدمایل به زردمعطر که به صورت پانیکولهای محوری درتابستان ظاهرمیشوند.میوه شفت درابتدابه رنگ سبز که بعدهاسبز-خاکستری میشود.

نیازها:

سازگارباهرنوع خاک وزمین ازنظر موادغذایی.به شوری ورطوبت زیادبسیارحساس است.دمای مناسب رشد آن20-15درجه سانتی گرادوحداکثر مقاومت این گیاه دربرابرسرمای 7-درجه سانتی گرادبرای درختان جوان و12-درجه سانتی گرادبرای درختان مسن است.

ازدیاد:

کاشت بذر باپوشش 2/0سانتی متردرماسه وخاک پیت درپائیز،کاشت قلمه درماسه ودرمحل سایه یاگلخانه درفصل تابستان.

کاربرد:

تولید میوه خوراکی و چوب ،برای تولید روغن مصرف داردوهمچنین کابرد دارویی نیزدارد.

نام فارسی:گردو

نام علمی:Juglans regia L.  

نام انگلیسیWalnat :

خانوادهJuglandaceae :

زادگاه:ایران،قفقازتاهیمالیا

گیاهشناسی:

درخت خزان کننده به ارتفاع تا25مترباتنه ای به قطر 5/1مترباتاج پهن.پوست تنه در درختان مسن به رنگ خاکستری تیره وشیارداراست.برگها شانه ای ودارای 9-5برگچه بیضوی یاتخم مرغی وگاهی واژتخم مرغی نوکدار.گل آذین نربه شکل دم گربه ای است.میوه شفت .

نیازها:

خاک عمیق سالم وقابل نفوذ نیاز دارد.دراراضی سنگین به عنوان یک گیاه پوششی به افزایش قابلیت نفوذ خاک کمک می کند.پس ازاستقرارتاحدودی می تواند خشکی خاک راتحمل کندولی درتابستانهای گرم نیاز به آبیاری عمیق ومستقیم دارد.ایستادن آب درسطح خاک وغرقابی شدن برای آن مضر است.به سرمای بهاره بسیارحساس است اگردراین زمان درجه حرارت به صفر برسدگلهای وبرگهای تازه آن سیاه شده وازبین خواهدرفت.این گیاه به سرمای زمستانه مقاوم است ودرمناطق نیمه گرمسیرنیزبه خوبی به عمل می آید،مشروط برآنکه برای شکستن خواب درفصل زمستان سرمای زیر صفر وجودداشته باشد.

ازدیاد:

کاشت بذر باپوشش 5سانتی متردرخاک سیاه درمحل باز درمهرماه وبازکاشت دریک سالگی،پیوند دراسفندماه.

کاربرد:

تولید میوه خوراکی ،چوب آن درمبلسازی،روکش سازی وقنداق تفنگ کاربرد دارد.