صنایع دستی ایران

يكي از صنايع دستي تزیینی- کاربُردی ايران ” وَرني بافي” نام دارد. وَرني دست بافته اي است كه از لحاظ تكنيك بافت، بين گليم و قالي قرار دارد. بدين صورت كه مانند گليم يا قالي بر روي دار عمودي يا افقي بافته مي شود، داراي پود نازك و ضخيم است، مواد اوليه آن نخ پنبه اي براي تار و پشم هاي الوان يا ابريشم براي پود مي باشد . تفاوت آن با گليم و قالي در آن است كه نخ هاي پود به دور تار پيچيده، ولي رها نمي شوند بلكه ادامه كار را همان پود انجام داده تا جايي كه طرحي تمام شود، اضافي نخ به پشت كار برده و رها مي شود. ورنی نوعی گلیم یک رو یا گلیم فرش نما بدون پرز است که به سبک پود پیچی یعنی گذراندن پود اصلی از تارو پیچش نخ خامه به دور نخ های تار شکل گرفته و نقش می پذیرد. ورنی نه فرش است و نه گلیم بلکه نوعی زیر انداز یک رو است که هم سادگی و سبکی گلیم را دارد و هم ظرافت و زیبایی قالی را. ورنی به دلیل عدم استفاده از گره در بافت آن جزو انواع گلیم و به اعتبار طرح و نقشه و شکل ظاهری آن مشابه قالی به نظر می آید. اين بافته در استان آذربايجان و اردبيل از رواج خوبي برخوردار مي باشد(افسانه اي قديمي است كه مي گويند كشتي نوح در نزديكي اين منطقه فرود آمده و استفاده از موتيف هاي حيوانات بر روي ورني بافي به اين دليل بوده است). به این نوع گلیم های در استان کرمان (شیریکی پیچ) در مناطق استقرار ایل قشقایی در استان فارس و قسمتی از استان خوزستان (رندی) و در چهار محال بختیاری (سرانداز) می گویند با توجه به اینکه ایلات افشار، بچاقچی و قشقایی جزء عشایر ترک زبان هستند که در طی دوران حکومت صفویه عمدتاً از آذربایجان به مناطق یاد شده مهاجرت کرده اند از این نظر گفته می شود که خاستگاه اصلی این صنعت منطقه عشایر نشین آذربایجان بوده که از آنجا به برخی دیگر از مناطق ایران زمین گسترش یافته است گلیم یک رو یا ورنی در مناطقی از جمهوری آذربایجان و شمال و شرق ترکیه ورنی را به اسم سوماک یا به لهجه آذری سومه می گویند. روش نگهداری آن حفاظت از بيد،رطوبت مداوم، حرارت و آتش، اشعۀ مستقیم و مداوم خورشید، سفید کننده های شیمیایی و اشیاي نوک تیز و بُرّنده می باشد و با آب ولرم، صابون و شوينده هاي معمولي و غير اسيدي قابل شستشوی می باشد.