حجاب اسلامی از نگاه Nakata Khaula بانوی تازه مسلمان شده ژاپنی
شنبه 4 دی 1389 10:26 PM
| حجاب اسلامی از نگاه Nakata Khaula بانوی تازه مسلمان شده ژاپنی .Nakata Khaula بانوی مسلمان ژاپنی دلایل گرویدن خود به اسلام را چنین بیان کرده است: در آن زمان که تازه به اسلام گرویده بودم، بحثهای جدی درباره دختران محجبه در مدارس فرانسه وجود داشت که هنوز هم وجود دارد. اکثریت بر این نظر بودند که مسئله حجاب، خلاف این اصل را ثابت میکرد که مدارس دولتی فرانسه باید نسبت به مذهب دانشآموزان بیتفاوت باشند و حتی من، به عنوان یک غیرمسلمان، میاندیشیدم که چرا باید چنین وسواسی درباره موضوعی کوچک - روسری دانشآموزان - وجود داشته باشد. این احساس، همچنان در میان غیرمسلمانان به قوت خود باقی است که زنان مسلمان، پوشش اسلامی بر تن میکنند؛ تنها به این دلیل که مجبور به اطاعت از سنتها هستند و بنابراین، حجاب، نماد ظلم و ستم است. از این رو، استقلال و آزادی زنان، میسر نخواهد شد؛ مگر با برداشتن حجاب.>> چنین درک ناپختهای در میان مسلمانان کماطلاع یا بیاطلاع از اسلام هم وجود دارد. این افراد، چنان به التقاط دینی و سکولاریسم خو گرفتهاند که از درک این مطلب که اسلام دینی جهانی و جاودانی است، ناتوانند. این در حالی است که زنان غیرعرب، در سراسر دنیا، به دین اسلام میگروند و حجاب را به عنوان یک شرط مذهبی میپذیرند و نه به خاطر برداشتی نادرست از سنت. من هم نمونهای از این زنان هستم. حجاب من، نه بخشی از هویت سنتی یا نژادی من است و نه معنایی سیاسی یا اجتماعی دارد؛ بلکه حجاب من، تنها و تنها، هویت مذهبی من است. من پیش از آنکه در پاریس دین اسلام را برگزینم، حجاب را در حد خودم رعایت میکردم. شکل حجاب، بسته به کشوری که فرد در آن زندگی میکند و یا میزان آگاهی او از اسلام، متغیر است. در فرانسه، من تنها شالی بر سر میگذاشتم که از نظر رنگ، با دیگر لباسهایم متناسب بود. این ترکیب، تقریباً مُد به حساب میآمد. اکنون که در عربستان سعودی هستم، چادر سیاه سرتاسری بر تن میکنم که حتی چشمانم را هم میپوشاند. به این ترتیب، من حجاب را از سادهترین شکل تا کاملترین آن، تجربه کردهام. واقعاً معنای حجاب چیست؟ با وجود اینکه کتابها و مقالههای زیادی درباره حجاب نگاشته شده، اما تمام آنها، نگرش افرادی است که از بیرون به این قضیه نگاه میکنند. من امیدوارم با در نظر گرفتن این نکته که از داخل به این مسئله مینگرم، بتوانم آن را شرح دهم. هنگامی که تصمیم گرفتم اسلام خود را ابراز کنم، هرگز فکر نکرده بودم که آیا خواهم توانست روزی پنج نوبت نماز بخوانم یا اینکه آیا قادر خواهم بود حجاب خود را حفظ کنم؟ شاید از این میترسیدم که اگر جدی به این موضوع فکر کنم، به نتیجه منفی برسم و این کار، میتوانست تصمیمم را مبنی بر مسلمان شدن، تحت تأثیر قرار دهد. تا زمانی که مسجد جامع پاریس را ندیده بودم، هیچ کاری با اسلام نداشتم و با نمازگزاران و حجاب، هیچ آشنایی نداشتم. در واقع، هر دوی آنها برایم غیرقابل تصور بودند؛ اما شوق مسلمان شدن، چنان در من قوی بود که نگران چیزهایی که در آن سوی این تغییر در انتظارم بودند، نبودم پس از گوش دادن به یک سخنرانی در مسجد پاریس، محاسن رعایت حجاب بر من روشن شد؛ تا حدی که حتی پس از خروج از مسجد هم روسری را از روی سرم برنداشتم. آن سخنرانی، مرا غرق در نوعی رضایت روحی کرد که هرگز قبلاً نمیشناختم؛ آن چنان که اصلاً نمیخواستم روسری را از سرم بردارم. در آن وقت، به دلیل سرمای هوا، پوشش حجابم، توجه زیادی را به خود جلب نکرد؛ ولی خودم به شدت احساس میکردم که با دیگران تفاوت دارم؛ احساس طهارت و امنیت میکردم. احساس میکردم که در محضر خداوند هستم. به عنوان یک خارجی در پاریس، از اینکه مردان به من خیره شدند، احساس خوبی نداشتم؛ ولی با پوشش حجاب، از نگاه مردان در امان بودم. رعایت حجاب، باعث شادمانیام شد و نیز نشانه فرمانبرداری من از خداوند و تجلی ایمانم بود. دیگر لازم نبود که اعتقاداتم را با صدای بلند فریاد بزنم؛ حجاب من، آنها را به روشنی برای همگان بیان میکرد؛ به ویژه برای دیگر مسلمانان. به این ترتیب، حجاب به تقویت پیوند من با دیگر خواهران مسلمانان کمک میکرد. حجاب برای من، خیلی زود، به یک امر طبیعی و کاملاً اختیاری تبدیل شد. هیچ کس نمیتوانست مرا مجبور به رعایت حجاب کند و اگر هم میکرد، من از آن سرپیچی میکردم. در اولین کتابی که درباره حجاب خواندم، نویسنده با زبان بسیار ملایمی بیان کرده بود که: «خداوند، حجاب را جداً توصیه میکند» و در اسلام، ما باید از خواستههای خداوند اطاعت کنیم. از اینکه من هم موفق به انجام وظایف دینی خود، به صورت اختیاری و بدون هیچ مشکلی شدم، خوشحال بودم. الحمدالله. حجاب به مردم یادآوری میکند که خداوند وجود دارد و همیشه به من یادآور میشود که من باید مثل یک مسلمان رفتار کنم؛ درست مانند افسران پلیس، که در لباس خدمت، آگاهتر و مراقبتر هستند؛ من هم با حجاب، بیشتر احساس مسلمان بودن میکنم. دو هفته پس از آنکه به اسلام گرویدم، برای شرکت در یک جشن عروسی خانوادگی، به ژاپن بازگشتم و تصمیم گرفتم که تحصیل در فرانسه را رها کنم. اشتیاق تحصیل در رشته ادبیات فرانسه، جای خود را به شوق تحصیل در ادبیات عرب داده بود. برای تازه مسلمانی چون من، با آگاهی اندک از دین اسلام، زندگی در شهری کوچک در ژاپن که مرا از سایر مسلمانان جدا میساخت، آزمایش بزرگی بود؛ هرچند، این دوری از اجتماع مسلمانان، آگاهیهای اسلامیام را افزایش داد و دانستم که تنها نیستم؛ زیرا که خداوند با من است. من میباید بسیاری از لباسهایم را که قبل از مسلمان شدن میپوشیدم، کنار میگذاشتم. یکی از دوستانم به من کمک کرد تا خیاطی پیدا کنم که برایم تعدادی شلوار گشاد، نظیر آنچه پاکستانیها میپوشند، بدوزد. در این باره، نگاه متعجب مردم، مرا آزار نمیداد. پس از شش ماه تحصیل در ژاپن، اشتیاقم به تحصیل زبان عربی به حدی افزایش یافت که تصمیم گرفتم به قاهره بروم. من در آنجا دوستی را میشناختم؛ اما هیچ کدام از اعضای خانواده میزبان، انگلیسی یا ژاپنی نمیدانستند و بانویی که در بدو ورود، مرا به داخل خانه هدایت کرد، از فرق سر تا نوک پا، سیاهپوش بود و حتی چهرهاش را هم پوشانده بود. اگرچه اکنون این نوع پوشش در اینجا (ریاض) برایم عادی و آشناست، ولی به یاد میآورم که در آن زمان، از دیدن چنین ظاهری، سخت شگفتزده شده بودم؛ زیرا به یاد حادثهای مشابه در فرانسه افتادم که با دیدن چنین لباسی با خود فکر کرده بودم که «این زنی است که اسیر سنت شده، بدون کوچکترین آگاهی از اسلام واقعی»؛ زیرا به نظر من، پوشاندن صورت، نه یک ضرورت، بلکه سنتی بومی بود.>> در قاهره، میخواستم به آن خانم بگویم که در پوشش، زیادهروی کرده است و این نوع پوشش، غیرعادی و غیرطبیعی بود؛ اما در عوض به من گفته شد که من به عنوان یک مسلمان، پوشش مناسبی برای ظاهر شدن بین مردم ندارم. من با این نظر مخالفت کردم؛ زیرا بر اساس آنچه من درک کرده بودم، این نوع پوشش، برای یک زن مسلمان کافی بود؛ اما یک ضربالمثل انگلیسی میگوید: «هنگامی که در رم هستی، مانند رمیها رفتار کن». از این رو، مقداری پارچه خریدم و لباسی نظیر آنچه زنان مصری میپوشیدند (Khimar)، برای خودم دوختم؛ لباسی که بازوها و پایینتنه را کاملاً میپوشاند و حتی آمادگی داشتم که صورتم را هم مانند اقلیت کوچک خواهران مصری که با آنها آشنا شده بودم، بپوشانم.>> >> پیش از مسلمان شدن، لباسهای سبک مردانه، نظیر شلوار را بر پوشیدن لباسهای زنانه، نظیر دامن، ترجیح میدادم؛ اما نوع پوشش به سبک زنان مصری، برایم خوشایند بود و در این لباس، بیشتر احساس آرامش و وقار میکردم. از نظر غربیها، سیاه، رنگی مناسب برای لباسهای شب است؛ چون زیبایی شخص را برجستهتر میسازد. خواهران جدید من نیز در پوشش سیاهشان، واقعاً زیبا بودند و در چهرههایشان، نور قداست میدرخشید. پس از اقامتی کوتاه در عربستان سعودی، مجبور شدم به پاریس برگردم. در آنجا متوجه شدم که ظاهر خواهران مصری، بیشباهت به راهبههای کاتولیک نیست. در راه، با یک راهبه، همسفر بودم؛ در حالی که از شباهت بین لباسهایمان لبخند بر لب داشتم. لباس او مانند لباس یک زن مسلمان، نشانگر این بود که خود را وقف خداوند کرده است. متعجب شده بودم که مردم درباره روبند راهبههای کاتولیک، هیچ سخنی نمیگویند؛ ولی از روبند یک زن مسلمان، به شدت انتقاد میکنند و آن را نماد تروریسم و ظلم میانگارند. برای من مهم نبود که لباسهای رنگیام، جای خود را به لباسهای مشکی داده بودند؛ درواقع، پیش از مسلمان شدن، به گونهای آرزوی داشتن زندگیای چون زندگی یک راهبه را داشتم. پس از شش ماه اقامت در قاهره، چنان به آن لباس مشکی بلند عادت کرده بودم که فکر میکردم پس از بازگشت به ژاپن هم آن را خواهم پوشید؛ اما به چند دست لباس روشن و سفید نیاز داشتم تا زنندگی کمتری نسبت به رنگ سیاه داشته باشند.> حق با من بود؛ زیرا ژاپنیها به پوشش سفیدم واکنش نسبتاً خوبی نشان میدادند و به نظر میرسید که میتوانستند حدس بزنند که، من پیرو مذهبی خاص هستم. یک بار شنیدم که دختری - با اشاره به من - به دوستش گفت: او یک راهبه بودایی است. چقدر راهبههای مسلمان، مسیحی و بودایی، به هم شباهت دارند! یک بار در قطار، مردی که کنارم نشسته بود، از من پرسید: چرا چنین لباس غیرعادیای را پوشیدهای؟ وقتی برایش توضیح دادم که من یک زن مسلمان هستم و اسلام به زنان امر کرده است تا اندام خود را بپوشانند؛ تا مردان ضعیفالنفس به گناه نیفتند، به نظر میرسید که او تحت تأثیر قرار گرفته است. هنگامی که میخواست قطار را ترک کند، از من تشکر کرد و گفت: دوست داشتم وقت بیشتری باشد تا درباره اسلام با تو صحبت کنم. هنگامی که پدرم مرا میدید که حتی در روزهای گرم هم با لباس آستینبلند و سرپوشیده بیرون میرفتم، ابراز نگرانی میکرد؛ اما من دریافته بودم که حجاب، مرا از اشعههای خورشید هم در امان میدارد و در واقع، این من بودم که از دیدن پاهای برهنه خواهرم در شلوار کوتاهش، احساس ناراحتی میکردم. من همیشه از دیدن چنین صحنههایی درباره زنان، احساس شرم میکردم. بنابراین، مشکل نخواهد بود که فکر کنیم این صحنهها چه تأثیری بر مردان میگذارد. در اسلام به زنان و مردان سفارش شده تا موقر (نجیب) لباس بپوشند و برهنه در میان مردم ظاهر نشوند؛ حتی در مکانهایی که همگی زن یا مرد هستند.>> در اسلام، سعی زن بر این است که برای شوهرش زیبا جلوه کند و شوهر هم میکوشد تا برای همسرش زیبا باشد. در اسلام، حتی بین یک زن و شوهر هم حیا وجود دارد و این امر، روابط آنها را زینت میدهد. این واضح است که حد قابل قبول پوشیدگی اندام، با توجه به تفکر فردی و اجتماعی تعیین میشود؛ به عنوان مثال، در ژاپن، 50 سال قبل، اگر زنی با مایو به شنا میرفت، زشت محسوب میشد؛ اما امروزه مایوی دوتکه، نوعی هنجار است؛ هر چند شنا کردن بدون پوشش بالاتنه، بیحیایی محسوب میشود؛ در حالی که شنا در سواحل جنوبی فرانسه، بدون پوشش بالاتنه، نوعی هنجار است. در برخی سواحل آمریکا، برهنهگرایان، لخت مادرزاد، در ساحل دراز میکشند. اگر یک خانم «آزاد» که حجاب را نفی کرده است، مورد سؤال یکی از همین برهنهگرایان قرار بگیرد که چرا برجستگیهای بدنش را میپوشاند؛ در حالیکه این اندامها به اندازه دستها و صورت، طبیعی هستند، چه جواب صادقانهای خواهد داد؟ در این جا، هوا و هوس مردان، تعیینکننده حد پوشیدگی زنان محسوب میشود؛ اما در اسلام، چنین مشکلی وجود ندارد؛ زیرا خداوند مشخص کرده است که چه بخشهایی باید و یا نباید پوشیده بمانند و ما از او اطاعت میکنیم.>> پردههای شرم در میان مردمی که برهنه یا نیمه برهنه در جامعه ظاهر میشوند و در مقابل چشمان دیگران، اجابت مزاج یا معاشقه میکنند، دریده میشود و این رفتار، مقام انسان را تا حد یک حیوان تنزل میدهد. زنان ژاپنی، تنها هنگامی که میخواهند از منزل خارج شوند، آرایش میکنند و برای ظاهر خود در خانه، اهمیت زیادی قائل نمیشوند. در اسلام، سعی زن بر این است که برای شوهرش زیبا جلوه کند و شوهر هم میکوشد تا برای همسرش زیبا باشد. در اسلام، حتی بین یک زن و شوهر هم حیا وجود دارد و این امر، روابط آنها را زینت میدهد. مسلمانان به حساسیت بیش از حد درباره بدن متهم میشوند؛ ولی آزارهای جنسی رایج در جامعه، پوشش موقر و نجیبانه را توصیه میکند. پوشیدن دامن کوتاه، میتواند پیامی برای مردان باشد؛ مبنی بر اینکه «من در دسترس هستم»؛ اما حجاب، با صدای بلند اعلام میکند که «من برای شما ممنوع شدهام». پیامبر گرامی اسلام صلیاللَّه علیه و آله وسلم از دخترش حضرت فاطمه سلاماللَّه علیها پرسید: «بهترین چیز برای یک زن چیست»؟ وی فرمود: «اینکه نه مرد نامحرمی را ببیند و نه در معرض دید نامحرمان باشد». پیامبر صلیاللَّه علیه و آله خشنود شد و فرمود: «به درستی که تو دختر منی». این سخنان، نشان میدهد که برای زنان بهتر است که در خانه بمانند و تا حد امکان، از نگاه نامحرمان به دور باشند. در خارج خانه، نیز رعایت حجاب، همان اثر را دارد. پس از ازدواج، ژاپن را به قصد عربستان سعودی ترک کردم؛ جایی که زنان بنا به رسم، در بیرون از منزل چهرههایشان را با نقاب میپوشانند. من بیصبرانه منتظر بودم تا نقاب را امتحان کنم و بدانم که پوشیدن آن، چه احساسی به من میدهد؛ البته زنان غیرمسلمان هم لباسهایی به نام شنل میپوشند که آزادانه از شانههایشان آویزان است؛ ولی چهرهایشان را نمیپوشانند و زنان مسلمان غیرعرب هم کمتر صورتهایشان را میپوشانند. همین که به پوشیدن نقاب عادت کردید، متوجه خواهید شد که اصلاً ناراحت نیستند. در واقع، من با نقاب، احساس کردم که شاهکار و گنجی را پنهان میکنم که نه میتوانی آن را ببینی و نه بشناسی. وقتی یک زن غیرمسلمان، یک زوج مسلمان را در خیابان میبیند، به این میاندیشد که آنها کاریکاتورهایی هستند که ادای زندگی را در میآورند؛ ظالم در کنار مظلوم؛ در حالی که با این نوع پوشش، زن مسلمان، احساس میکند ملکهای است که خدمتکارش او را همراهی میکند. اولین نقابی که پوشیدم، چشمانم را نمیپوشاند؛ اما در زمستان از نقابی استفاده میکردم که چشمهایم را هم دربرمیگرفت و به این ترتیب، احساس سنگین چشم در چشم شدن با مردان نامحرم از بین میرفت و درست مانند یک عینک آفتابی، از دید بیگانگان جلوگیری میکرد. این اشتباه است که فکر کنیم زنان مسلمان خود را میپوشانند؛ چون جزء اموال خصوصی شوهرانشان محسوب میشوند؛ بلکه در واقع، آنها با این کار، شرافت، متانت و وقار خود را حفظ میکنند و از اینکه توسط بیگانگان تصاحب شوند، جلوگیری میکنند. باید به حال زنان غیرمسلمان و زنان مسلمان لیبرال تأسف خورد که آنچه را باید بپوشانند، در معرض دید عموم قرار میدهند.>> نگاه به حجاب از بیرون، دیدن حقایق پنهانِ درون آن را غیرممکن میسازد. تفاوت موجود در دو زاویه دید، تا حدی میتواند خلأ موجود در فهم اسلام را توضیح دهد. کسی که از بیرون به اسلام مینگرد، ممکن است آن را عامل محدودکننده مسلمانان بداند؛ اما از درون اسلام، چیزی جز صلح، آزادی و لذت [لذتی که هیچ کس قبلاً آن را تجربه نکرده است]، نیست. پیروان اسلام، چه آنها که مسلمان زاده شدهاند و چه آنها که بعدها به اسلام گرویدهاند، اسلام را به جای آزادی واهی در یک جامعه سکولار برگزیدهاند. اگر اسلام به زنان ظلم میکند، چرا شمار زیادی از زنان جوان و تحصیلکرده در اروپا، آمریکا، ژاپن، استرالیا و...، «آزادی» و «استقلال» خود را رها میکنند و به اسلام روی میآورند؟>> زن آراسته به حجاب، به زیبایی فرشته است؛ پر از وقار، آرامش و اعتماد به نفس؛ اما تعصب که چشم دیگران را کور کرده است، مانع از دیدن این زیبایی میشود. «به راستی که این چشمها نیستند که کور میشوند؛ بلکه این دلهای درون سینهها هستند که کور میشوند». دیگر چگونه میتوان بهتر از این، تفاوت میان ما و چنین انسانهایی را بر سر فهم و درک حجاب، توضیح داد؟ | |
| .Nakata Khaula بانوی مسلمان ژاپنی دلایل گرویدن خود به اسلام را چنین بیان کرده است: در آن زمان که تازه به اسلام گرویده بودم، بحثهای جدی درباره دختران محجبه در مدارس فرانسه وجود داشت که هنوز هم وجود دارد. اکثریت بر این نظر بودند که مسئله حجاب، خلاف این اصل را ثابت میکرد که مدارس دولتی فرانسه باید نسبت به مذهب دانشآموزان بیتفاوت باشند و حتی من، به عنوان یک غیرمسلمان، میاندیشیدم که چرا باید چنین وسواسی درباره موضوعی کوچک - روسری دانشآموزان - وجود داشته باشد... | |
