قشم، سرزمین افسانه‌ای ایران

اگر از دیدن مناظر طبیعی، آثار تاریخی، جانوران کمیاب و حتی آداب و رسوم و فرهنگ های گوناگون لذت می برید، حتما نام قشم را در میان گزینه های سفرهایتان قرار دهید. مطمئن باشید قشم همان جزیره ای است که تمام این جاذبه ها را یکجا برای شما رو می کند!

قشم در تنگه هرمز قرار دارد. نمای ظاهری جزیره بیشتر به صورت صخره ای و خشک به نظر می رسد اما همین جزیره خشک پر از رمز و راز و افسانه است. جزیره ای که به جز داستان های جالبش، بازارهای ارزان قیمتش، دیدنی های طبیعی اش، بزرگترین جزیره ایران و بزرگترین جزیره خلیج فارس هم لقب دارد. شاید عجیب باشد اگر بدانید جزیره قشم که با وسعتی دو برابر کشور بحرین در خلیج آبی فارس جا خوش کرده، 64 شهر و روستا دارد! شهر و روستاهایی که هر کدام با یک ویژگی خاص مشهور شده اند. کوه نمکی، دره ستارگان، دره تندیس ها، چشمه کارگه و چشمه گوری، برهوت کاسه سلخ، جنگل دریایی حرا و چندین چشمه و نخلستان دیگر تنها بخش کوچکی از جاذبه های طبیعی این جزیره هستند.
این در حالی است که چین خوردگی های کوه های قشم که بیشتر در اثر فرسایش بادی به وجود آمده اند، جزو زیباترین گونه های فرسایش در جهان هستند که به صورت طبیعی، تندیس‌های عجیب و غریبی را به وجود آورده اند. تندیس هایی به شکل لاک‌پشت، سگ، مارمولک، اسب آبی و حتی چهره آدمی در حالت خشم و فریاد!
در بخش غربی جزیره، جنگل‌های حرا، گنبد نمک، غارهای نمک، چشمه‌های آب معدنی و بام قشم خودنمایی می کنند اما تنها چند کیلومتر را که به سمت جنوب طی کنید، زمین های وسیعی را می بینید که شاید سال های سال جا پای انسان را به خود ندیده باشند! سواحل جنوب غربی قشم، از بندر ماهیگیری سلخ تا روستای کانی، بکرترین بخش جزیره است که تا کیلومتر ها اثری از زندگی انسانی نیست. نه مزرعه، نه خانه و نه حتی راه!
اما پوشش خاص گیاهی و جانوری قشم هم چیزی کم از جاذبه های تاریخی اش ندارد. در گوشه و کنار این جزیره گیاهان و جانوارنی زندگی می کنند که اگر رو به انقراض نباشند، در دسته کمیاب ترین های دنیا قرار دارند! لاك‌پشت‌های غول‌پیكر دریایی، لاك پشت های پوزه عقابی، شاهین کبود و حواصیل سبز جانوران رو به انقراضی هستند که در جزیره قشم شانس دیدن آنها را پیدا خواهید کرد!

جنگل دریایی قشم
قشم شاید یکی از معدود نقطه ایران باشد که می تواند جنگل و دریا را یکجا نشان تان بدهد! در جنگل های دریایی قشم، درختانی که گاهی بلندیشان به 6 متر می رسد، در ردیف ساحل طوری کنار هم چیده شده اند که پناهگاه امنی برای پرندگان مهاجر درست کرده اند. اگر سری در پرنده شناسی داشته باشید، حتما نام حواصیل بزرگ، اگرت بزرگ، اگرت ساحلی، حواصیل هندی، کفچه نوک تیز، سلیم خاکستری، گیلانشاه و کاکائی به گوشتان خورده است.

 تمام این پرندگان کمیاب گرمسیری دنیا را می توانید در جنگل های حرای قشم ببینید که آزادانه پرواز می کنند. درخت همیشه سبز لول را با ریشه های هوایی معروفش در همین جزیره می توانید ببینید. یکی از بزرگترین نمونه های این درخت که به انجیر معابد معروف است، تاجی بزرگ دارد در تم سینتی (منطقه توریان) قشم قرار دارد. درست نزدیک به بقعه که به نام زیارت پیر شناخته می شود و از جاذبه های تاریخی جزیره است.

چاهی در دل کوه
غار (تنگه) چاهکوه، خوراک توریست هایی است که سفر کردن در غار و تماشای دیواره های بلند دل کوه را دوست دارند. خصوصا اگر در میان این دیواره ها دنبال ردپای تاریخ و هنرنمایی باد و خاک و آب می گردید، دره چاهکوه با حفره ها و دالان های عجیبش که رد فرسایش اشکال جالبی را روی آنها به وجود آورده، دقیقا گمشده شما است!  این غار در روستای چاهو قرار دارد که در بخش غربی از ساحل شمالی جزیره واقع شده.

بد نیست بدانید که غار چاهکوه با 100 متر ارتفاع، یکی از جالبترین نمونه های دنیا محسوب می شود. به خصوص اینکه مشابه این غار شگفت انگیز و کمیاب، تنها در آلمان، انگلیس، چین و آمریکا دیده شده است. در ابتدای دره چاهکوه چند چاه کم عمق حفر شده که اهالی روستا کانال هایی را برای هدایت آب از آنها درست کرده اند تا آب شیرینی را که بعد از بارش باران در آنجا جمع می شود، به روستا انتقال دهند.

غارهای تاریخی خربس
غارهای تاریخی خربس از جمله غارهایی است که بر اثر گرداب و تخلیه ماسه ها از حفره سنگها به وجود آمده است. عمر غارها بسیار طولانی است و گفته می شود به زمان مادها می رسد. در دوران پیش از اسلام مردمان آن زمان با افزودن بر وسعت غار و ایجاد تالار و دهلیزهای انشعابی به احتمال زیاد از آن برای پناه دادن به کودکان و زنان و سالخوردگان به هنگام یورش دشمنان استفــــاده می نمودند. عده ای هم معتقدند که خربس ابتدا خوربس بوده و محل تجمع خورشیدپرستان بوده است. در هر صورت این غارهای قدیمی که یکی از جاذبه های گردشگری جزیره پهناور قشم است در سنوات گذشته آسیب فراوان دیده و به دلیل فرسایش و عدم حفاظت لازم به شکل کنونی درآمده است.

غارهای خربس، به فاصله 11 کیلومتری از شهر قشم (در جاده مجاور ساحل جنوبی) غارهای خربس برسینه کوهی مشرف به دریا و دشتی میانکاسه قرار گرفته است خربس از غارهای دریایی است که براثر گرداب و تخلیه ماسه ها از حفره سنگها به وجود آمده است. عمر غار بسیار طولانی است اما در دوره های پیش از اسلام با افزودن به وسعت غار و بخشهای تالار و دهلیزهای انشعابی به احتمال زیاد از آن برای پناهگاه کودکان، زنان و سالخوردگان به هنگام یورش دشمن استفاده می شده است.

ساحل تخمگذاری لاک پشت‌ها
روستای شیب دراز و سواحل گسترده آن محل حضور لاک پشتهای دریایی و لاک پشتهای منحصر به فرد پوزه عقابی است که همه ساله از اواسط اسفند ماه تا پایان خرداد برای تخمگذاری به این سواحل می آیند. هر لاک پشت در هر فصل تخمگذاری در حدود 300 تخم طی 3 مرحله در 20 روز در چاله ای که خود می کند پنهان می کند که پس از دو ماه تخمها سر از خاک بر می آورند و به طرف نور مهتاب که در دریا منعکس است حرکت می کنند. بچه لاک پشتهایی که در این محل سر از تخم بر می آورند پس از 30 سال که بالغ می شوند جهت تخمگذاری دوباره به زادگاه خود بر می گردند و تخمگذاری می کنند.

دیدن لاک پشت‌های پوزه عقابی در هنگام چاله کندن و تخمگذاری و دیدن بچه لاک پشتهای بسیار کوچک که از تخم بیرون می آیند و به طرف نور حرکت می کنند از جاذبه های اکوتوریستی جزیره پهناور قشم است. در سالهای اخیر سازمان منطقه آزاد قشم با همکاری سازمان یونسکو به منظور مراقبت از این لاک پشت نادر و در حال انقراض کار نگهداری و رهاسازی بچه لاک پشتها را آغاز کرده است.
جنگل های حرا از دیدنی ترین مکان های قشم هستند. جایی که درختان شورزی در آب ریشه گرفته اند و تا 6متر قد کشیده اند. این مجموعه جنگلها در سرتاسر جنوب ایران در حاشیه خلیج فارس با فواصل مختلف از بوشهر تا چابهار رشد می کند.