نوستالژی تاکسی های تهران

دهها سال پیش هنگامی که زندگی شهرنشینی با سرعت در حال گسترش و فقدان نظام حمل و نقل درون شهری از نیروی پیش رونده مدنیت می کاست، کالسکه ها تنها تکیه گاه مردم برای جابجایی در سطح شهرهای نه چندان بزرگ بودند. ضرباهنگ کُند این وسیله نقلیه با سرعت حرکت قطار تمدن، همخوانی نداشت و در این هنگام مخترعان در آزمونی نو قرارگرفتند. پدیده ای که بتواند مردم بیشتری را در زمانی کمتر جابجا کند. این گونه بود که موتورهای بنزینی درون سوز و به دنبالش " اتومبیل" متولد شد.
 

اين‌ مَركب‌ در ابتداي‌ سال‌هاي‌ ساخت،‌ تنها وسيله‌اي‌ تجملي‌ و برای گردش‌هاي‌ آخر هفته‌ ثروتمندان‌ به‌ كار مي‌رفت ‌و تعدادش‌ انگشت‌ شمار بود. مردم‌ کم کم به‌ اين‌ وسيله‌ دل‌ بسته و رفته ‌رفته‌ اتومبيل‌ بخشي‌ از زندگي‌ روزمره ‌اجتماعي‌ و اقتصادي‌ شد.

اولین تاکسی ایران چه زمانی وارد کشور شد؟

اولین تاکسی در سال 1306 به ایران وارد شد در این سال خودرویی ساخت آمريكا به نام " Bed Ford " یا اصطلاحاً "ب د فورد" به عنوان اتومبیل کرایه ای که شهروندان تهرانی را از نقطه ای به نقطه ای دیگر جابجا می نمود آغاز به کار کرد. بعدها به این خودروی کرایه نام تاکسی که واژه ای فرانسوی است نهاده شد.

پس از آن اتومبيل‌هایي نظیر: پاودا، وُلگا، واکسهال، آستين، اوشکودا، شورولت، مسکوویچ، هیلمن، موریس، وانگارد، دکاوه، بنز، فیات، سیتروئن ، آریا و شاهین وارد بازار حمل و نقل مسافر شهري شدند.

 

یکی از خودروهایی که سالها به عنوان تاکسی فعالیت داشت و هم اکنون نیز یک نمونه از آن در تهران وجود دارد و در شرایط نسبتا خوبی نیز نگهداری شده خودروی آستین ساخت کشور انگلستان است این خودرو که در سال 1334 شمسی به عنوان تاکسی در تهران فعالیت داشت با رنگ مشکی و سقف سفید تا پایان دهه 30 به عنوان تاکسی در خیابان های تهران به سرویس دهی مشغول بوده است.

 

یکی دیگر از خودروهای تاکسی در تهران بنز 180 گازوئیلی بود . این خودرو علاوه بر فعالیت به عنوان تاکسی در تهران در محورهای بین شهری نیز فعالیت می کرد. بسیاری از ایرانی ها با این خودرو که در حمل و نقل در جاده های شمال حضور فعال داشت خاطره دارند.

 

بعد از پیکان، خودروهای دیگری نیز به عنوان تاکسی در تهران و دیگر شهر های ایران فعالیت کردند از جمله این خودروها می توان به ورود پژو سال (70) ، هیوندا (71)، رنو 21(72) و در نهایت سال 81 سمند و در سال های 86 و 87 خودروی پراید نیز به ناوگان تاکسیرانی تهران پیوست.

 

چگونگی شکل گیری سازمانی به نام تاکسیرانی

رشد سريع شهر و افزايش ناگهاني تعداد اتومبيل‌ها، كنترل خيابانها را مشكل كرد و براي شهرداري و نظميه كاملا مشخص بود كه هدايت اتومبيل‌ها جهت رفت وآمد در شهر را بايد به مأموران خاصي بسپارد.

 

در تاریخ 28 خرداد 1359 با هدف تمرکز، کنترل و نظارت بر حُسن اجرای خدمت رسانی، طی لایحه ای سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران، تحت پوشش شهرداری تهران با تصویب شورای انقلاب شروع به فعالیت کرد.

 

آئین نامه اجرایی قانون مذکور در تاریخ 10 آبان 1374 توسط هیئت وزیران تهیه و پس از تصویب به وزارت کشور ابلاغ شد تا اداره امور تاکسیرانی در شهرهای بالای 200 هزار نفر جمعیت را به سازمانهای مستقلی به نام سازمان تاکسیرانی محول کند.

بنابراین تمامی امور مربوط به تاکسیرانی از قبیل صدور پروانه کار با تاکسی، پیشنهاد نرخ کرایه به شورای اسلامی شهر، نظارت بر اجرای کرایه های مصوب، رسیدگی به امور رانندگان، تشویق رانندگان امین و وظیفه شناس و برخورد با رانندگان متخلف و .... به سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران واگذار شد.