تفسبیر ایه مبارکه
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻭ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺧﺪﺍ ﻭ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺘﻦ ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺮ ﺩﺳﺘﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺕ ﺧﺪﺍﻳﻰ ﻗﺎﺋﻠﻨﺪ ﻭ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺧﺪﺍﻯ ﺑﺎﺭﺍﻥ، ﺧﺪﺍﻯ ﺟﻨﮓ، ﺧﺪﺍﻯ ﺻﻠﺢ، ﺧﺪﺍﻯ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﻭ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ:
" ﺍﻭ ﺍﺳﺖ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪﻯ ﻛﻪ ﺍﻟﻮﻫﻴﺘﺶ ﺑﺮ ﺗﻤﺎم ﺁﺳﻤﺎﻧﻬﺎ ﻭ ﺯﻣﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ" (ﻭَ ﻫُﻮَ ﺍﻟﻠَّﻪُ ﻓِﻰ ﺍﻟﺴَّﻤﺎﻭﺍﺕِ ﻭَ ﻓِﻰ ﺍﻟْﺄَﺭْﺽِ) ﻳﻌﻨﻰ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺧﺎﻟﻖ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺍﻭ ﺍﺳﺖ، ﻣﺪﺑﺮ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻫﻤﻪ ﻧﻴﺰ ﺍﻭ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ.- ﺯﻳﺮﺍ ﺣﺘﻰ ﻣﺸﺮﻛﺎﻥ ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ ﺧﺎﻟﻖ ﻭ ﺁﻓﺮﻳﺪﮔﺎﺭ ﺭﺍ" ﺍﻟﻠَّﻪ" ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻭ ﺗﺼﺮﻑ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺘﻬﺎ ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﺁﻳﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ: ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺧﺎﻟﻖ ﺍﺳﺖ، ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻭ ﺗﺼﺮﻑ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺍﻭ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻳﻦ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺁﻳﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺣﺎﺿﺮ ﺍﺳﺖ، ﺩﺭ ﺁﺳﻤﺎﻧﻬﺎ ﻭ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻦ ﻭ ﺟﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺧﺎﻟﻰ ﻧﻴﺴﺖ، ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺟﺴﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻣﻜﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻜﺎﻧﻬﺎ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﺪﺳﺖ ﺍﻭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﺩ، ﺗﻤﺎم ﺍﺳﺮﺍﺭ ﻭ ﻧﻬﺎﻧﻴﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ، ﻭ ﻟﺬﺍ ﺩﺭ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻌﺪ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ:" ﭼﻨﻴﻦ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﻯ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻭ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﻧﺠﺎم ﻣﻰ ﺩﻫﻴﺪ ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﺍﺳﺖ" (ﻳَﻌْﻠَﻢُ ﺳِﺮَّﻛُﻢْ ﻭَ ﺟَﻬْﺮَﻛُﻢْ ﻭَ ﻳَﻌْﻠَﻢُ ﻣﺎ ﺗَﻜْﺴِﺒُﻮﻥَ).
ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﻮﺩ" ﺳﺮ" ﻭ" ﺟﻬﺮ" ﺩﺭ ﺁﻳﻪ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻭ ﻧﻴﺎﺕ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ، ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﺫﻛﺮ" ﻣﺎ ﺗﻜﺴﺒﻮﻥ" (ﺍﻧﺠﺎم ﻣﻰ ﺩﻫﻴﺪ) ﻧﻴﺴﺖ.
ﻭﻟﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﻛﺴﺐ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻫﺎﻯ ﻋﻤﻞ ﻭ ﺣﺎﻟﺎﺕ ﺭﻭﺣﻰ ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺯ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺧﻮﺏ ﻭ ﺑﺪ ﺍﺳﺖ، ﻳﻌﻨﻰ ﺍﻭ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻭ ﻧﻴﺎﺕ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺍﺛﺮﺍﺗﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺩﺭ ﺭﻭﺡ ﺷﻤﺎ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ، .