مقدمه
از چند ماه پیش از آغاز سال 2014 میلادی، شایعات و صحبت‌ها در مورد گوشی‌های اندرویدی نوکیا بالا گرفت و طرح‌های مفهومی‌ای از این گوشی‌ها در فضای اینترنت پخش شد و افشاکننده هایی چون Evleaks عکس‌های حقیقی از آن‌ها درز کردند. سرانجام گوشی‌های اندرویدی نوکیا موسوم به «نرمندی» در ماه فوریه سال 2014 میلادی و در طی مراسم MWC معرفی شدند. اما بنا به سیاست‌های شرکت مایکروسافت این گوشی‌ها در زمان بندی متفاوتی عرضه و روانه‌ی بازار شدند. نوکیا XL کمی دیرتر از نوکیا X یعنی سه ماه بعد از رونمایی و در ماه می به بازار جهانی عرضه شد. در واقع نوکیا با تولید این نوع گوشی‌ها خواسته تا در بازار داغ و شلوغ اندرویدی های میان رده پا به میدان گذارد و بتواند به رقیبی جدی برای کمپانی‌های چون سامسونگ، ال‌جی و هواوی تبدیل شود. نوکیا با ترکیب دو سیستم عامل محبوب اندروید و ویندوزفون، سیستم عامل گوشی‌های سری X خود را طراحی کرده است. به طوری که ظاهر و رابط کاربری این گوشی‌ها بسیار شبیه به ویندوزفون و کمی هم شبیه به آشا بوده ولی تنها برنامه‌ها و بازی‌های اندرویدی را اجرا می‌نماید. همان طور که می‌دانید گوشی‌های اندرویدی نوکیا سه مدل Nokia X ،Nokia X+ ،Nokia XL را شامل می‌شوند. پیش از این به نقد و بررسی گوشی نوکیا X پرداخته بودیم. اما Nokia XL با Nokia X تفاوت‌هایی در زمینه‌ی سخت افزار با یکدیگر دارند. به واقع می‌توان نوکیا XL را بهترین گوشی خانواده‌ی X و یا بهترین گوشی اندرویدی نوکیا تاکنون دانست.
طراحی و ساخت
Nokia XL برترین مدل گوشی‌های اندرویدی نوکیا می‌باشد. این گوشی مانند مدل‌های دیگر این شرکت، با ارائه‌ی امکانات مناسب و طراحی جذاب در کنار قیمت مناسب نگاه خیلی از کاربران را به خود جلب نموده است. این گوشی در رنگ‌های بسیار متنوع و زنده‌ای مانند قرمز، سبز، زرد، سفید، آبی و مشکی تولید شده که سبب محبوبیت دوچندان این محصول نوکیا شده است. پس با یک گوشی شیک و دلپسندی روبرو هستیم؛ اما اگر بخواهیم نقصی در مورد طراحی و ساخت این گوشی فنلاندی بگیریم مربوط به قطر و وزن زیاد آن است. این اسمارت فون 190 گرم وزن و 10.9 میلی‌متر ضخامت دارد. به واقع می‌توان نوکیا XL را سنگین‌ترین و قطورترین گوشی اندرویدی نوکیا تا به کنون دانست و وزن زیاد آن را می‌توان، یکی از اساسی‌ترین مشکلات این گوشی دانست. برای فهم بیشتر این موضوع مثالی را برای شما می‌آوریم. گوشی گلکسی نت 3 سامسونگ با صفحه نمایش 5.7 اینچی، تنها 168 گرم وزن دارد که 23 گرم از گوشی‌ای که 0.7 اینچ از خود کوچک‌تر است، سبک‌تر می‌باشد. اما ضخامت زیاد این گوشی می‌تواند امری سلیقه ای برای کاربران باشد. چرا که ممکن است عده‌ای از این ویژگی استقبال کنند و آن را عیب این گوشی به حساب نیاورند و یا عده‌ای ممکن است با وزن زیاد و ضخامت بالای آن کنار نیایند و آن را عیبی بزرگ برای آن قلمداد کنند.
جدای از این حرف‌ها، ضخامت زیاد این گوشی می‌تواند به یکی از مزایای آن تبدیل شود؛ چرا که می‌توانید هر 4 لبه‌ی این دستگاه را به طور عمودی بر روی سطح صاف قرار دهید.
در بالای صفحه نمایش این گوشی، یک دوربین دو مگاپیکسلی برای انجام مکالمات تصویری تعبیه شده است که در بین تمام گوشی‌های اندرویدی نوکیا، تنها XL به دوربین دوم مجهز است. اما چیزی که ظاهر این دستگاه را از سایر محصولات اندرویدی متمایز می‌کند، دکمه‌ی موجود در زیر پنل صفحه نمایش می‌باشد. نوکیا در XL، مانند گوشی‌های آشا، تنها دکمه‌ی لمسی خازنی Back را در پایین صفحه‌ی نمایش در نظر گرفته است و خبری از دکمه های لمسی خازنی هوم و Apps Switcher در این گوشی نیست.
لبه‌ی بالای این گوشی میزبان تنها میزبان جک 3.5 میلی متری می‌باشد که در مرکز این لبه قرار گرفته است. دقیقا در طرق مقابل یعنی در وسط لبه‌ی پایینی هم درگاه microUSB تعبیه شده است.
تمام دکمه های فیزیکی گوشی بر روی لبه‌ی سمت راست قرار گرفته‌اند. دکمه‌ی تغییر صدا در بالا و پایین‌تر از دکمه‌ی پاور/ قفل صفحه‌ی نمایش وجود دارد. دکمه‌ی پاور تقریبا در مرکز این لبه قرار گرفته است که با توجه به اندازه‌ی 5 اینچی گوشی، کاربر به راحتی می‌تواند به آن دسترسی داشته باشد.
قاب پشتی این گوشی از پلی کربنات ساخته شده و کیفیتی به مراتب بهتر از پلاستیکی دارد که پیش از این در پرچم‌داران کمپانی‌های مختلف استفاده شده بود. در قاب پشتی یک لنز 5 مگاپیکسلی به همراه فلاش LED به چشم می‌خورد. در مرکز این قاب نام تجاری نوکیا و پایین از آن بلندگوی این گوشی وجود دارد. اما نوکیا برای آن دسته از کاربرانی که تنوع طلب هستند و می‌خواهند ظاهری تازه به تلفن همراه خود ببخشند، چاره ای اندیشیده است. قاب پشتی این دستگاه قاب تعویض بوده و کاربران می‌توانند بنا به سلیقه‌ی شخصی خود، از رنگ‌های متفاوت این گوشی استفاده نمایند. اما از اندک معایب قاب پشتی این گوشی می‌توان به استعداد زیاد، در جذب اثر انگشت را اشاره نمود و برای تمیز ماندن آن باید از یک قاب ژله‌ای برای آن استفاده نمایید.
صفحه نمایش
این دستگاه دارای یک نمایشگر 5 اینچی از نوع IPS است که رزولوشن 800 در 480 پیکسل معادل با WVGA را ارائه می‌دهد. این مقدار وضوح تصویر دقیقا مشابه وضوحی است که در نوکیا X دیده بودیم؛ با این تفاوت که XL نسبت به X، یک اینچ بزرگ‌تر است. به واقع این مقدار وضوح تصویر در گوشی‌های میان رده به وفور دیده می‌شود و امری شایع به حساب می‌آید. اما تراکم پیکسلی این گوشی 187ppi است که برای این گوشی کم می‌باشد. صفحه نمایش آن از روشنایی و کیفیت خوبی برخوردار است و رنگ‌های به نمایش درآمده در آن، کاملا خوب و گیرا می‌باشد؛ اما مهم‌ترین مشکلی که در صفحه نمایش این هوشمند فنلاندی برخوردیم، انعکاس بیش از حد نور، از صفحه‌ی آن بود. در هنگام کار با این گوشی در زیر تابش مستقیم آفتاب به مشکل برخواهید خورد و قادر نخواهید بود تا متن‌ها را به خوبی ببینید. همچنین هیچ محافظی برای صفحه نمایش این گوشی از جمله Gorilla Glass در نظر گرفته نشده است. از همین رو استفاده از برچسب صفحه‌ی نمایش برای این گوشی، حداقل کاری است که می‌توانید برای محافظت از این گوشی انجام دهید. در آخر گفتن این نکته خالی از لطف نیست که پاسخ صفحه نمایش این گوشی مناسب است؛ البته تا زمانی که آن را با گوشی‌های بالا رده مقایسه نکنید. بدین معنا که این فاکتور نسبت به گوشی‌های پایین و میان رده مناسب می‌باشد.
سخت افزار
قلب تپنده این گوشی را یک پردازنده‌ی دو هسته‌ای Cortex-A5 تشکیل می‌دهد که می‌تواند وظایف را تا سرعت 1 گیگاهرتز پردازش نماید. این پردازنده در کنار یک رم 768 مگابایتی و پردازنده‌ی گرافیکی Adreno 203 بر روی چیپست Qualcomm MSM8225 Snapdragon S4 قرار گرفته تا با هم هماهنگی خوبی داشته باشند. عملکرد این گوشی نسبتا روان بوده و بازی‌هایی را که خود نوکیا از پیش برای آن طراحی و نصب کرده بود، به خوبی اجرا می‌کند. ولی منوی این گوشی کمی با کندی بالا و پایین می‌شود که این موضوع می‌تواند اندکی کاربران را دلسرد کند. تمام مشخصات سخت افزاری XL به جز حافظه‌ی رم، نسبت به X مشابه است. حافظه‌ی رم XL تنها 256 مگابایت از X بیشتر بوده که این تفاوت می‌تواند در مالتی تسکینگ خود را نشان دهد. حافظه‌ی داخلی 4 گیگابایتی Nokia XL برای هر کاربری کم به نظر می‌رسد. ولی به وسیله‌ی شیار کارت حافظه‌ی جانبی microSD که برای این گوشی نظر گرفته شده است، می‌توانید حافظه‌ی آن را تا 32 گیگابایت افزایش دهید. پس جای هیچ نگرانی در مورد حافظه‌ی این گوشی وجود ندارد.
سیستم عامل و نرم افزار
نوکیا برای سیستم عامل گوشی‌های سری X خود از چند سیستم عامل پرطرفدار و محبوب الهام گرفته است. اندروید، ویندوزفون و آشا. همان‌طور که می‌دانید تنها برنامه‌ها و بازی‌های اندرویدی در این گوشی قابل اجرا است. پس بیشترین سهم در گوشی‌های سری X نوکیا را سیستم عامل اندروید برده است؛ اما این تنها باطن و درون سیستم عامل این گوشی بود. پوسته و ظاهر این گوشی ترکیبی از سیستم عامل شرکت‌های نوکیا و مایکروسافت یعنی آشا و ویندوزفون می‌باشد. در واقع نوکیا از سادگی و بی‌آلایشی این دو سیستم عامل به خوبی استفاده کرده است.
خانواده‌ی گوشی‌های X نوکیا، اولین گوشی‌های اندرویدی شرکت مایکروسافت به حساب می‌آیند. نام رسمی سیستم عامل این گوشی‌ها، Nokia X Software Platform v1.0 می‌باشد که در واقع همان سیستم عامل اندروید نسخه‌ی 4.1 به شمار می‌روند.
اما شاید مهم‌ترین و چشم‌گیرترین اتفاقی که در مورد برنامه‌ها این سیستم عامل افتاده است، حذف سرویس‌ها و برنامه‌های گوگل می‌باشد. مسلما مایکروسافت با حذف این سرویس‌ها، قصد تضعیف این سیستم عامل را نداشته است. از همین رو مایکروسافت سرویس‌های خود و نوکیا را در گوشی‌های سری X به کار برده است. برای مثال مایکروسافت به جای استفاده از سرویس‌های Google Maps، Gmail Google Play و Google Drive شرکت گوگل، به ترتیب از سرویس‌های HERE Maps and Navigation، Nokia Mail، Nokia Store و OneDrive در گوشی‌های سری X استفاده نموده است. پس می‌توان گفت که شرکت مایکروسافت به کمک برنامه‌ای خود و نوکیا، به خوبی خلا برنامه‌ها و سرویس‌های گوگل را در گوشی‌های سری X پرکرده است. در واقع می‌توان گفت، با کار کردن با سیستم عامل این گوشی، لذت کار با ترکیب سه سیستم عامل اندروید، ویندوزفون و آشا را خواهید برد.
دوربین
نوکیا برای این محصول دو دوربین در نظر گرفته شده است. کیفیت دوربین اصلی این گوشی 5 مگاپیکسل است که قابلیت ثبت تصاویر به وضوح 2592 در 1944 پیکسل را دارد. باید گفت که کیفیت دوربین این گوشی کاملا رضایت بخش بوده و رنگ تصاویر ثبت شده شفاف و مناسب می‌باشند. همچنین دوربین دوم این گوشی که در بالای صفحه‌ی نمایش قرار گرفته، کیفیتی معادل با 2 مگاپیکسل دارد که نیاز شما را از این بابت به خوبی بر طرف می‌کند. همه‌ی این عوامل سبب شده تا دوربین این گوشی به یکی از نقاط قوت این دستگاه تبدیل شود؛ خوشبختانه عیبی که در مدل‌های پایینی سری X وجود داشت، در این گوشی بر طرف شده است. دوربین نوکیا XL مجهز به یک فلاش LED است که می‌تواند همراه خوبی برای عکاسی در محیط‌های تاریک، برای شما باشد. همچنین دوربین این گوشی قابلیت فوکوس خودکار را هم دارد که X و X Plus از این قابلیت محروم بودند. کیفیت دوربین XL واقعا ستودنی است و ما را از این بابت شگفت زده نمود.
ابعاد فیلم‌های گرفته شده با این گوشی 480p و با سرعت 30 فریم بر ثانیه بوده که برای این میان رده کاملا متوسط می‌باشد. از مهم‌ترین ویژگی‌های دوربین نوکیا X، می‌توان به عکاسی به صورت پانوراما، قابلیت تشخیص چهره و قابلیت ثبت موقعیت مکانی و زمانی اشاره کرد. رابط کاربری برنامه‌ی دوربین این گوشی بسیار ساده می‌باشد که سبب شده تا کاربران بتوانند به راحتی از قابلیت‌های آن استفاده نمایند.
باتری
در نهایت نوکیا با توجه به سایز بزرگ صفحه نمایش و پردازنده‌ی دو هسته‌ای نه چندان قدرتمند این گوشی، از یک باتری لیتیوم یونی با ظرفیت 2000 میلی آمپری برای آن استفاده کرده است. در نگاه اول این طور به نظر می‌رسید که ظرفیت باتری این گوشی کم به نظر می‌رسد و به خوبی جواب گوی نیاز کاربران نخواهد بود، اما در عمل، چیز دیگری از عملکرد باتری این گوشی دیدیم. باتری این گوشی توانست به طور متوسط و با استفاده‌ی عادی، 62 ساعت دوام آورد. در مجموع نوکیا XL به عنوان یک گوشی دو سیم کارته، عملکرد خوبی داشته و میزان شارژدهی در حالت استندبای آن مناسب می‌باشد.
حرف آخر
بسیار واضح و مبرهن است که هیچ یک از گوشی‌های سری X نوکیا قصد رقابت با هیچ کدام از پرچم‌داران اندرویدی را ندارد. چرا گوشی‌های سری X نوکیا اولین قدم این فنلاندی، به بازار گوشی‌های اندرویدی ها می‌باشد؛ لذا نباید انتظار زیاد و گزافی را از این نوع گوشی‌ها داشته باشیم. نوکیا XL با سخت‌افزاری متوسط اما با عملکردی قابل قبول همراه شده است. همچنین هیچ یک از سرویس‌های گوگل برای این گوشی در نظر نگرفته شده و به جای آن، سرویس‌های مایکروسافت و نوکیا برای این گوشی قابل استفاده است. دوربین به کار برده شده برای نوکیا XL از کیفیت خوبی برخوردار بوده و یک فلاش هم آن را همراهی می‌کند. در مجموع باید گفت که کار با نوکیا XL تجربه‌ای جذاب و متفاوت با سیستم عامل اندروید می‌باشد که تاکنون نه آن را دیده و نه با آن کار کرده‌اید. این محصول اندرویدی در کنار مزیت‌هایی که در بالا گفته شد، قیمتی مناسب دارد و ظاهر شیک و رنگارنگ آن نظر خیلی از مردم را به خود جلب خواهد نمود.
